2010-08-01 ساعت 11:20
(آخرین تغییر در ارسال: 2010-08-01 ساعت 11:29 توسط hassanrouhi.)
سلام.احساس كردم جاي كشورهاي روس زبان اينجا خاليه.البته اگه تاپيكش هست و بنده نديدم از مديران محترم تقاضا ميشه منو به اونجا ارجاع بدن و اگه نيست كه هركي اطلاعي راجب اين 3كشور داره بگه تا بچه هاي ديگه استفاده كنن
تاريخچه شهر
مسكو پايتخت روسيه در ناحيه مركزي بخش اروپايي كشور واقع شده و تاريخ بناي آن به سال 1147 ميلادي ميرسد. مساحت مسكو در قرن 14 خيلي كم بود و فقط شامل كرملين و منطقه كيتاي گورود امروزي بود. اولين كليساهاي سنگي در محوطه كرملين ساخته شدند. بنا به دستور تزار ايوان كاليتا در سال 1340 ديوار دفاعي كرملين از تنههاي بسيار كلفت درخت بلوط ساخته شد كه داراي برجهاي ديدباني هم بود. حلقهاي از صومعه ها و كليساها كرملين را احاطه كرده بود. مسكو در طي قرنها سمبل روسيه بود و توانست قلب روسيه شود( در قرن 15 مسكو براي اولين بار پايتخت شد و توسعه اين شهر با سرعت زيادي پيشرفت كرد). پطر كبير شهر سنتپترزبورگ را در سال 1705 ميلادي به عنوان پايتخت جديدي بر ساحل رود نوا بنا كرد (در سال 1712 پطر كبير پايتخت را از مسكو به سنتپترزبورگ منتقل كرد). او اصلاً از مسكو خوشش نميآمد زيرا كشته شدن عمو و مشاوران مادرش در جريان يك كودتاي درباري در مسكو را به چشم ديده بود، اما اين شهر براي ناپلئون همچنان يك هدف بسيار جالب باقي مانده بود.
سربازان ناپلئون در سال 1812 وارد روسيه شدند. بعد از جنگ خونين در بورودينو در 130 كيلومتري مسكو روسها مسكو را ترك كردند و اجازه دادند ناپلئون وارد مسكو شود و در كرملين مستقر شود. شبي كه او وارد مسكو شد آتشي درگرفت كه تقريباً تمام شهر را به كام خود كشيد. با فرا رسيدن زمستان نيروهاي ناپلئون مجبور شدند يك ماه بعد از ورود به مسكو آنجا را ترك كنند. بعد از آن مسكو بازسازي شد و جمعيت آن از 350 هزار در سال 1840 به 4،1 ميليون در سال 1914 افزايش يافت. اكتبر سال 1917 درگيريهاي زيادي براي مسكو دربرداشت. بلشويكها كرملين را در طي هشت شبانهروز اشغال و ترك كردند و دوباره به تصرف خود درآوردند. در سال 1918 دولت روسيه بعد از دو قرن غيبت دوباره از سنتپترزبورگ به مسكو منتقل شد. اين امر باعث نگراني ميشد كه به علت نزديكي سنتپترزبورگ (پطروگراد به قول آن زمان) به كشورهاي اروپايي، پايتخت ممكن است مورد حمله آلمانيها قرار گيرد.
مسكو زمان قرون وسطي يك شهر چوبي بود و آتش بويژه خطر بزرگي براي آن محسوب ميشد. در دستنوشتههاي تاريخي از تعداد زيادي آتشسوزي ياد شده است كه ده ها آتشسوزي در نيمه دوم قرن 15 بوقوع پيوست. در تابستان سال 1547 آتشسوزي وحشتناكي مسكو را فرا گرفت كه بر اثر آن 2700 نفر جان خود را از دست دادند. 25 هزار خانه و 250 كليسا سوخت. بعد از يكي از بزرگترين آتشسوزيها كه در سال 1493 رخ داد، ميدان اصلي شهر – ميدان سرخ – براي مدت طولاني نام ميدان آتش به خود گرفت.
مسكو بزرگترين مركز علمي روسيه است. مسكو بزرگترين مركز آموزش عالي در روسيه است. در اين شهر بيش از 80 مدارس عالي، دانشگاه و انستيتو و مراكز علمي ديگر فعاليت ميكنند. مسكو به عنوان مركز فرهنگي كشور به رسميت شناخته شده است. مسكو همچنين به عنوان شهر ورزشي مشهور است. مسكو با جمعيت بيش از 9 ميليون نفري خود داراي مساحتي به وسعت بيش از 1000 كيلومتر مربع است. شما در عرض نيم ساعت خواهيد توانست ديوار كرملين مسكو به طول 2،2 كيلومتر را دور بزنيد. در عرض چند ساعت موفق خواهيد شد خيابان حلقهوار سادوويه كالتسو به طول 16 كيلومتر را طي كنيد. و براي اينكه از شمال تا جنوب و يا از غرب تا شرق مسكو را كه حدود 40 -35 كيلومتر است را طي كنيد به يك روز كامل احتياج داريد.
مجتمعهاي ساختماني در مسكو به انواع گوناگون هستند كه به دورههاي مختلف تعلق دارند. تعداد زيادي از اين خانهها بشكل قوطي كبريت ساخته شدهاند . اين نوع از خانهها در سالهاي 1950 براي اولين بار ظاهر شدند و معمولاً 9 - 8 طبقه بودند. علاوه بر ساختمانهاي مسكوني، ادارات و تئآترها، موزهها وساختمان راهآهن و غيره وجود دارند. در مسكو ايستگاههاي زيادي وجود دارد كه از جمله ميتوان از 9 ايستگاه راهآهن، 2 ايستگاه كشتيهاي رودخانهرو، 5 فرودگاه كه به فاصله 30 تا 40 كيلومتري از مركز شهر واقع شدهاند، نام برد. يكي ديگر از بناهاي شهر مسكو مدارس است. تا سال 1925 فقط 50 – 40 مدرسه در مسكو فعاليت ميكرد. اما از سال 1925 تا 1934 توانستند 70 مدرسه ديگر بسازند. در سال 1935 تصميم گرفته شد كه طرح تمام مدارس يكسان باشد. يعني تمام مدارس بايد داراي 22 كلاس، 2 رختكن و فقط 4 طبقه باشد. مدارس سالهاي 1930 ميلادي تماماً آجري و داراي 4 طبقه و دو ورودي در دو انتهاي ساختمان بود. يكي براي رفت و آمد دانشآموزان ارشد و ديگري براي رفت و آمد دانشآموزان كلاسهاي ابتدايي.
مسكو شهري است كاملاً مسطح و داراي علائم شهري بسيار نادر كه احتمالاً هفت خواهران استالين را ميتوان جزئي از آنها دانست. اين ساختمانهاي بزرگ و با ابهت در زمان استالين ساخته شدهاند كه دانشگاه مسكو و وزارت امور خارجه از آن تعداد هستند. در مسكوي قديم فقط خيابانهاي اصلي كه از كرملين منشعب ميشدند را نامگذاري ميكردند. اين خيابانها به وسيله كوچههاي باريك و كوتاه و حتي بعضيمواقع كوچههاي پيچدار بهم وصل ميشدند. كلمه پراسپكت (گرفته شده از زبان لاتين كه به معني ديد وسيع است و اكنون معني شاهراه دارد) در قرن 18 وارد زبان روسي شد. فقط 60 سال پيش اين پراسپكتها در مسكو ظاهر شدند. براي نمونه ميتوان از لنينگرادسكي پراسپكت، لنينسكي و كوتوزوفسكي پراسپكت نام برد. در اواخر قرن 18 در مسكو قرار شد ديوار سفيد شهر را كه به دور مركز مسكو كشيده شده بود خراب كنند. اين كمربند آزادشده براي ساخت خيابان زياده از حد عريض به نظر ميآمد و براي ساختن خانه مسكوني زياده از حد باريك. به اين ترتيب، به جاي ديوار خراب شده اولين بلوارها در مسكو ظاهر شدند. از اين نوع بلوارها ميتوان از توِرسكوي، نيكيتسكي، پتروفسكي، پاكروفسكي و غيره نام برد. ميدانهاي مسكو كه قبلاً محل تجمع تجار بودند و به عنوان بازار مورد استفاده قرار ميگرفتند در كنار دروازههاي ديوار شهر ايجاد ميشدند. قديميترين اين ميدانها ميدان سرخ است.
لغو نظام سرفاژ (نظام فئودالي كه در آن دهقان به زميندار تعلق داشت و قابل خريد و فروش بود) در سال 1861 باعث ورشكستگي بزرگ مالكان شد. آنها جنگل و بيشه خود را فروختند. درختان اين جنگلها را بريدند و بجاي آن قطعات زمين (داچا) براي استراحت كارمندان و تاجران و روشنفكران فراهم نمودند. در زمان شوروي به اهالي شهر مسكو از طريق محل كار قطعات زميني به مساحت 600 متر تعلق ميگرفت. در حال حاضر تقريباً تمام اهالي مسكو از چنين قطعه زمينهايي برخوردار هستند و آنهايي كه فاقد آن هستند ميتوانند براحتي آن را خريداري كنند و هيچ گونه محدوديتي در اين زمينه وجود ندارد.
مسكو داراي رودخانههاي زيادي است كه از معروفترين آنها ميتوان از رودخانه مسكو، يائوزا، سٍتون و سخودنيا نام برد. رودخانههاي مسكو در مسير حركت خود گودالهاي زيادي ايجاد ميكردند كه عبور از آنها به ويژه در فصل بهار تقريباً غيرممكن بود. جريان خروشان آب پلهاي چوبي را با خود ميبرد. علاوه بر آن، گودالها مساحت زيادي را اشغال كرده بودند. به اين دليل اهالي مسكو به پر كردن اين گودالها پرداختند. اما اين رودها براي حركت خود از راههاي زير زميني جديد استفاده كرده و حتي انبارهاي زيرزميني خانهها را پر كرده و پايههاي خانهها را شسته و با خود ميبردند. در اواسط قرن 19 تصميم گرفته شد يك عمارت جديد به دانشگاه دولتي مسكو(لومونوسف) اضافه شود. وقتي براي انجام كارهاي ساختماني گودالي حفر كردند، آب بطور غيرمنتظره با شدت تمام فواره زد و گودال به آن بزرگي را بسرعت پر كرد. معلوم شد سالها پيش گودال آبي اوسپنسكي در محوطه دانشگاه وجود داشته كه رودهاي پر آب و خروشاني در ته آن جريان داشت. اين گودال را پر و فراموش كردند. اما اين رود راه زيرزميني براي خود پيدا كرده و حالا دوباره آزاد شده بود. مضحكتر از همه در اين ماجرا اين بود كه آب از زير زمين خرچنگ زندهاي را به سطح زمين آورد. اين خرچنگ را گرفتند و درون بانكه انداختند و در كلاس درس به دانشآموزان نشان داده و ثابت ميكردند كه خرچنگها بدون نور خورشيد هم ميتوانند زندگي كنند. در قرن 19 رودهاي كوچك زيادي ناپديد شدند. فقط در سال 1937 با ساخت كانال مسكو – ولگا توانستند رودهاي باقيمانده را نجات دهند. ساختن كانالي كه ميبايست رودهاي مسكو، ايسترا، سيسترا، دوبنا و بالاخره ولگا را بهم متصل كند فقط در سال 1825 شروع شد و 19 سال(!) طول كشيد تا اين كانال براي بهرهبرداري آماده شود. از سال 1947 اين كانال را به افتخار هشتصدمين سالگرد مسكو كانال مسكو ناميدند. با ايجاد سيستم كانالها و درياچههاي مصنوعي، مسكو بندري شد كه به 5 دريا راه داشت و دارد. مسكو داراي راههاي آبي به غرب- به درياي بالتيك، به شرق به درياي سفيد به جنوب به درياي خزر و درياي سياه و درياي آزوف است. شما ميتوانيد كوپهاي در كشتي مسافربري رزرو كنيد و سفر خوبي را از مسكو تا شهرهاي واقع در ساحل ولگا، نوا و حتي تا كشورهاي خارجي ساحلي آغاز نماييد.
باغها و باغهاي وحش در مسكو از زمانهاي بسيار قديم ايجاد شدند. تزار آلكسي ميخائيلوويچ در قصبه ايزمائيلوف كه در سال 1656 به محل زندگي تزار مبدل شد، مبتكر ايجاد باغهاي بسيار زيبايي بود. در سال 1864 باغ وحش مسكو گشايش يافت. در آن زمان فقط 286 جانور در آن جا داده شده بود، اما هماكنون 7500 جانور (750 نوع) در اين باغوحش ساكن هستند. در اسناد و مدارك باقي مانده از زمان تزار آلكسي ميخائيلوويچ نه تنها از باغوحش ايزمائيلوف ياد شده است، بلكه باغهاي گياهان دارويي نيز ذكر شده است. در اين باغها تحت نظر گياهشناسان در كنار گياههاي دارويي درخت ميوه كاشتند. بنا به دستور پطر اول در سال 1706 باغ گياهان دارويي در جنب بيمارستان مسكو ايجاد شد كه در سال 1805 آن را به دانشگاه مسكو واگذار كردند و آن را باغ نباتات ناميدند. باغ نباتات در قرن 18 از محبوبيت زيادي برخوردار شد و هزاران نوع گياه از كشورهاي هند، آمريكا، اروپاي غربي و سيبري در اينگونه باغها پرورش داده ميشد. در سال 1945 در اطراف مسكو باغ اصلي نباتات مسكو ايجاد شد كه داراي 25 هزار نوع گياه است.
در باره اقوام ساكن مسكو بايد بگوييم كه مسكو شهري كثيرالمله است. از اولين خارجياني كه در مسكو ساكن شدند بايد از يونانيها - ساكنان بيزانس آن زمان، نام برد كه مذهب ارتدكس را با خود به مسكو آوردند. فئوفام گرك (1405 – 1340) يكي از اولين شمايلنويسان روسي بود كه از يونان به سرزمين روس(مسكو) آمد. بازسازي ديوار و كليساي جامع در كرملين در زمان ايوان سوم توسط معماران ايتاليايي صورت گرفت. خارجيان زيادي در زمان حكومت پطر اول در مسكو ظاهر شدند. در طي قرن 19 اقوام جديدي مانند كوليها، آشوريها در مسكو ظاهر شدند. در طي ده ههاي اخير تعداد خارجيان ساكن در مسكو بيشتر شده است كه دانشجويان اكثريت آنها را تشكيل ميدهند. و در سالهاي اخير بر تعداد دانشجويان ايراني افزوده شده است.
مساحت شهر مسكو 1035 كيلومتر مربع وجمعيت آن 10 ميليون است (سال 1999 ميلادي). ساعت رسمي: از ماه اكتبر تا مارس ، گرينويچ 3+ و از ماه آوريل تا سپتامبر گرينويچ 4+. اختلاف ساعت مسكو با تهران به وقت محلي فقط 30 دقيقه است – تهران 30 دقيقه از مسكو جلوتر است.
آب و هوا
به دليل نا متعادل بودن هواي مسكو و اينكه درجه حرارت مسكو حتي در تابستان زياد گرم نيست، بهترين زمان سفر به اين شهر ماههاي ژوئن، ژوئيه تا اواسط ماه اوت(خرداد،تير و مرداد) است. روزهاي تابستاني بلند و روشن هستند (طلوع آفتاب در اواسط ماه ژوئن(خرداد) حدوداً ساعت 4 و 40 دقيقه صبح و غروب آفتاب ساعت بيست و دو و ده دقيقه شب است) و در ماه ژوئيه(تير) حتي تا ساعت 23 هم هوا روشن است. احتمال وزش بادهاي سرد شمال در ماه اوت زياد است و به اين دليل با وجود اينكه آفتاب گرم است، اما احساس ميشود كه درجه حرارت پاييزي و نه تابستاني است. از اواخر ماه اكتبر برف شروع به باريدن ميكند كه معمولاً تا اواسط ماه آوريل هم طول ميكشد. درجه حرارت در زمستان از 10- تا 30- است (طلوع آفتاب در ماههاي ژانويه و فوريه (دي - بهمن) بين ساعت هشت و چهارده دقيقه تا نه و يك دقيقه صبح و غروب آفتاب بين هفده و چهارده دقيقه تا هيجده و چهارده دقيقه عصر است). فصل بهار بينهايت سريع شروع و تمام ميشود و در عرض يكي دو هفته درختان لباس سبز به تن و گل ميدهند و چهره شهر كاملاً از اين رو به آن رو ميشود! در هر صورت هنگام سفر به مسكو در هر هوايي بهتر است انواع لباسها براي فصلهاي گوناگون همراه باشد. درخت سپيدار كه در ماه ژوئن گل ميكند منظره شهر را كاملاً تغيير ميدهد. اهالي مسكو پرواز گلهاي سپيدار را برف تابستاني مينامند.
آب مسكو
ميزان بارندگي در مسكو چندان زياد نيست. اما برف زمستاني به اندازه كافي آب مسكو را تأمين ميكند. آب مسكو و 13 شهر حوالي مسكو از طريق 4 ايستگاه انتقال آب آشاميدني ؛ روبلوفسكايا، سورنايا، زاپادنايا و وستوچنايا كه از رودخانههاي گوناگون تغذيه ميشوند تأمين ميشود. آب ايستگاههاي سورنايا و وستوچنايا از منبع ايوانكوفسكي تأمين ميشود كه از طريق كانال مسكو ، آب ولگا به آن ميريزد. و آب ايستگاههاي روبلوفسكايا و زاپادنايا از منابع رود مسكو (ايسترا، موژايسكي، اوزرنينسكي و روزسكي تأمين ميشود. آب منابع در مرحله اوليه پاك و مطابق با استاندارد است، اما در طي عبور از لولههاي شهري از كيفيت آن كاسته ميشود.
اماكن ديدني مسكو
كرملين: هسته مركزي شهر مسكو ارگ يا كرملين آن است كه در قرن پانزدهم دركرانه شمالي رود مسكو ساخته شده و شامل تعدادي كاخ و كليسا است. كرملين مثلثشكل با جهت شمالي داراي ضلعهايي به طول 750 متر است. كرملين را واقعاً ميتوان از هر نظر، سمبوليك، تاريخي ، استراتژيكي و قلب مسكو ناميد. بزرگترين كليساي كرملين مسكو، كليساي جامع اوسپنسكي است كه در طي سالهاي 1475 تا 1479 ساخته شده و تزارها در آنجا تاجگذاري ميكردند.
احداث كرملين در تاريخ 19 ژوئيه سال 1485 پايان يافت. ابتدا ديوار آجري كرملين در كنار رودخانه مسكو بنا شد، زيرا همانا از آنجا تاتارها اغلب حمله ميكردند. تمام عمليات ساختماني 10 سال بطول انجاميد. لازم به يادآوري است كه كرملين جديد را بر روي كرملين قديم كه از سنگ سفيد بود بنا كردند. ديوارهاي قبلي را در حد امكان باقي گذاشتند فقط دور آنها را ديوارهاي آجري كشيده و آنها را بلندتر و ضخيمتر و محكمتر كردند. كاخ بزرگ كرملين در سال 1849 شكل كنوني را كسب كرد. كاخ جديد بطول 125 متر بود و داراي 700 اتاق از جمله آپارتمانهاي شخصي خانواده شخص اول كشور بود. در سال 1961 عمارت جديدي به كرملين اضافه شد- كاخ كنگرهها. از كاخ كنگرهها براي اهداف گوناگون استفاده ميكنند. براي اجراي نمايشهاي تئاتري و جشنهاي عمومي. سالن بزرگ آن براي 6هزار نفر درنظر گرفته شده است. وسايل صوتي براي ترجمه بيش از 29 زبان در اين كاخ نصب شدهاند. بالشوي تئاتر، باله و اپرا روي صحنه كاخ كنگرهها به نمايش ميگذارد. اين كاخ داراي 800 اتاق جداگانه از جمله سالنها، رختكن، راهرو و اتاقهاي اختصاصي براي اعضاي شخص اول مملكت، اتاق مطبوعات و اتاقهايي براي خدمه فني است. براي ساخت اين كاخ فقط 16 ماه وقت صرف شد و جايزه لنين به طراحان و معماران آن تعلق گرفت.
كرملين جايي است كه تمام راههاي روسيه به آنجا ختم ميشود. در اينجا ايوان مخوف و استالين حكومت كردند، ناپلئون از كرملين آتشگرفتن مسكو را تماشا كرد، لنين ديكتاتوري پرولتاريا را شكل داد، گورباچف مبتكر پروسترويكا (دگرگونسازي) بود، يلتسين سعي كرد اصلاحات را به انجام برساند و ولاديمير پوتين كه در ماه مارس سال 2000 به عنوان رئيسجمهور روسيه برگزيده شد در راه به انجام رساندن اصلاحات و قراردادن كشور در رديف 10 كشور پيشرفته جهان تلاش ميورزد.
برجهاي كرملين
هر يك از برجهاي كرملين شامل چند طبقه هستند. برجهاي گوشهاي را براي تسهيل عمليات دفاعي بشكل مدور و يا چند ضلعي ساختند و بقيه را چهار ضلعي. چند برج ديگر بغير از برجهاي دفاعي بشكل ديگري مورد استفاده قرار ميگرفتند. در پايه برج ودووزودني گوشهاي كه در ساحل رودخانه مسكو واقع بود چاهي وجود داشت كه آب قلعه را تأمين ميكرد. و در برج ناباتنوي كه روبروي ميدان سرخ بود، ناقوس خطر ناباتني آويزان بود. و در زيرزمينهاي ترويتسكي زندان قلعه قرار داشت.
كرملين مجموعه برج و باروها و بناهايي بوده كه در قرون گذشته مقر حكومتي هر شهر در آن قرار داشته است. در داخل كرملين كليساهاي معروفي قرار دارند. بزرگترين كليساي كرملين مسكو، كليساي جامع اوسپنسكي است كه در طي سالهاي 1475 تا 1479 ساخته شده و تزارها در آنجا تاجگذاري ميكردند. كليساي جامع بلاگووشچنسكي (ساخته شده در سالهاي 1484 تا 1489) نيز محل عبادت مسيحي تزارها محسوب ميشد. كليساي جامع آلكساندروفسكي نيز در اوايل قرن شانزدهم بنا گرديد، محل دفن امراي مسكو و تزارهاي روسيه از قرن چهاردهم تا پطر كبير ميباشد. برج ناقوس ايوان سوم كه در قرن شانزدهم بنا شده، بيش از 80 متر ارتفاع دارد. در نزديكي اين برج بزرگترين ناقوس جهان موسوم به ناقوس تزار قرار دارد كه داراي 6 متر ارتفاع و 200 تن وزن است و در سال 1586 ريخته شده است. كنار باروهاي كرملين كاخهاي بزرگي قرار دارد كه از جمله آنها ميتوان به كاخ گنبددار شوراي وزيران شوروي (از قرن هجدهم)، بناي صدر هيأت رئيسه شوروي، كاخ بزرگ كرملين (از اواسط قرن نوزدهم) اشاره كرد. كرملين تا سال 1712 كه پطركبير پايتخت را به سنتپترزبورگ منتقل كرد، مقر تزارهاي روسيه بود. در سال 1918 كه بلشويكها مسكو را به پايتختي برگزيدند، كرملين به مركز اصلي دولت و نهادهاي حزب كمونيست تبديل گرديد ولي از سال 1955 براي تماشا براي عموم آزاد شد.
از جمله برجهاي معروف كرملين ميتوان از برج اسرار (تاينايا) كه قديميترين برج است و برج اسپاسكايا نام برد. ساعت روي برج اسپاسكايا (يكي از زيباترين برجهاي كرملين به ارتفاع 3،67 متر است) در سال52-1851 نصب شده است. در زمان انقلاب اكتبر برج و ساعت بر اثر اصابت گلوله صدمه ديدند و بدستور لنين اين ساعت توسط ن.بهرني تعمير شد. ساعت كرملين بوسيله زنگهاي ربعي هر 15 دقيقه زنگ ميزند و زنگهاي بزرگ آن هر ساعت وقت را اعلام ميكند. وزن زنگ بزرگ 2 تن و كل مجموعه ناقوسها 25 تن است. اين مجموعه سه طبقه برج اسپاسكايا را اشغال كرده است. درازاي عقربه دقيقهشمار 3.28 متر است. احتمالاً در آينده نزديك اين ساعت به نواختن سرودملي خواهد پرداخت.
برج نيكولسكايا به ارتفاع 67,1 متر يكي ديگر از برجهاي زيباي ميدان سرخ است. و اما برج اوگلاوايا آرسنال به ارتفاع 60,2 متر محكمترين برج كرملين است. پايههاي اين برج در اعماق زمين جا گرفته است و ضخامت ديوارهاي آن 4 متر است. از اين برج نه تنها به عنوان دفاع بلكه براي پنهان كردن چشمهاي كه تا كنون نيز وجود دارد استفاده ميكردند. بلندترين برج كرملين برج ترويتسكايا با ارتفاع 76.35 متر است. اين برج تقريباً 10 متر بلندتر از برج اسپاسكايا است. دروازه ترويتسكايا از سالها قبل به عنوان دروازه ورود مقامات رسمي به كرملين مورد استفاده قرار ميگيرد. برج كوتافيا كه در طرف ديگر رود نگلينايا قرار دارد به وسيله يك پل سنگي (اولين پل سنگي در مسكو) به برج ترويتسكايا متصل شده است. در كنار ديوار كرملين ميتوان برج كامندانتسكي و اروژينايا و برج بوروويتسكايا (به ارتفاع 50.7 متر) را مشاهده كرد. اين برج در پايه كوه بوروويتسكي كه كرملين روي آن قرار دارد، ساخته شده است. نام برج از جنگل كاج گرفته شده است كه زماني تمام اين تپه را پوشانده بود و يوري دولگوروكي آن جا را براي اقامت برگزيد.
در بالاي 5 بلندترين برج ديوار كرملين - اسپاسكي، ترويتسكي، نيكولسكايا، بوروويتسكايا و ودووزدنايا 5 ستاره سرخ شب و روز در حال درخشيدن هستند. اين ستارهها به مناسبت سالگرد انقلاب اكتبر در سال 1937 نصب شدند. چهارچوب آنها از استيل با پوشش طلاست و شيشههايي از ياقوت قرمز بدنه آن را پر كرده است. هر يك از آنها بوسيله يك لامپ 5 هزار ولتي روشن ميشود. اين ستارهها را بشكلي طراحي كردهاند كه با وجود وزن بين 1 تا 1.5 تني خود به نرمي در هنگام وزش باد تكان ميخورند.
ميدان سرخ
ميدان سرخ كه مهمترين ميدان مسكو و روسيه است، در بيرون باروهاي شرقي كرملين واقع گرديده و حدود 72500 متر مربع وسعت دارد. در اوايل قرن پانزدهم به عنوان يك بازار ساخته شد و در قرن شانزدهم به ميدان تثليث موسوم گرديد. از اواسط ده ه 1660 نام آن به كراسنايا پلوشاد يا ميدان سرخ تغيير يافت كه در زبان روسي قديم كلمه كراسنايا به معناي زيبا و شكيل بود ولي بتدريج معناي آن به سرخ تبديل شده است. اين ميدان صحنه گردهمآييهاي بزرگ در دوران شوروي بود و پس از آن نيز گهگاهي تجمعاتي در آن رخ ميدهد. موزه دولتي تاريخ در ضلع شمالي ميدان واقع است و تاريخ بناي آن به اواخر قرن نوزدهم ميرسد. در قسمت شرقي ميدان فروشگاه دولتي بزرگي قرار دارد بنام گوم كه بناي آن در سال 1893 به اتمام رسيد و در سال 1957 تغييرات كلي در آن داده شد. كليساي جامع سنتباسيل كه در قرن شانزدهم بنا شده نيز در جنوب ميدان واقع است كه بيشتر به عنوان يك بناي تاريخي مورد بازديد توريستها قرار ميگيرد و مراسم مذهبي در آن اجرا نميشود. اين كليسا به عنوان بناي يادبود تصرف خاننشين قازان توسط ايوان مخوف در سال 1552 بنا شد. چند سال پيش در شمال ميدان كليساي كوچكي در جاي سابق آن ساخته شد كه مورد استقبال زياد هم بازديدكنندگان ميدان سرخ و هم مسيحيان متدين قرار گرفت زيرا در اين كليسا مراسم دعا و نيايش اجرا ميشود.
يكي ديگر از بخشهاي جديدي كه در اين اواخر به ميدان سرخ اضافه شده است دروازه ورودي آن است(سال 1995) كه البته در ابتداي ساخت اين ميدان به عنوان بازار وجود داشته است اما بعدها چون ميدان سرخ براي رژه و نمايش جنگافزار و ماشينهاي سنگين مورد استفاده قرار ميگرفت، مجبور شدند اين دروازه را بردارند. در زمان جشن 850 -مين سالگرد مسكو تصميم گرفته شد نماي ميدان سرخ تا حد امكان به حالت اوليه آن برگردانده شود و به اين دليل اين دروازه بسيار زيبا كه كليساي كوچكي هم در داخل ديوار آن بنا شده است به ميدان سرخ اضافه شد. روي سنگفرش جلوي اين كليساي كوچك صفحه فلزي قرار دارد كه نام آن كيلومتر صفر است. يعني از اين نقطه تمام مسيرها از مسكو به جاهاي ديگر حساب ميشود. فرضيهاي هم وجود دارد دال بر اينكه اگر كسي روي اين صفحه فلزي بايستد و چند بار بچرخد و سكهاي به پشت سرش پرت كند، آرزويش برآورده خواهد شد.
بعد از آنكه ميدان سرخ از حالت بازار خارج شد بناهاي يادبودي در آن كار گذاشتند. در مقابل كليساي جامع سنتباسيل مجسمه يادبود مينين و پوژارسكي قرار دارد كه اولين مجسمه يادبود مسكو بشمار ميرود و در سال 1818 ساخته شده است. در نزديكي كليساي سنتباسيل يك جاي مدور سنگي قرار دارد كه تا قبل از پطر كبير اعدامگاه بوده است و در وسط ميدان سرخ قرار داشته است. اما در زمان شوروي آن را به كنار ميدان منتقل كردند. مقبره لنين نيز در سال 1924 در كنار ديوار كرملين بنا گرديده است. اين بنا يكي از شاهكارهاي معماري زمان شوروي به حساب ميآيد. در 27 ژانويه سال 1924 اولين نوع اين مقبره كه موقتي و از چوب ساخته شده بود در ميدان سرخ ظاهر شد. اولين مقبره به شكل هرم پلهاي بود كه بازديدكنندگان از پلههاي سمت راست وارد و از پلهاي سمت چپ خارج ميشدند. بعد از گذشت دو ماه از ساخت آن، مقبره موقت بسته شد و ساخت مقبره چوبي جديد آغاز شد كه از ماه مارس تا اوت سال 1924 بطول انجاميد. اين مقبره به شكل يك هرم بزرگ پلهاي ساخته شد(ارتفاع آن 9متر و و طول آن 18 متر بود). چوبهاي مقبره را با لاك روغني رنگ كرده بودند كه در نتيجه اين عمارت رنگ قهوهاي روشن به خود گرفت. بعد از 5 سال ساخت آخرين نوع مقبره، نوع سنگي آن آغاز شد (ژوئيه 1929 تا اكتبر 1930). مقبره سنگي از نظر طرح خود شبيه نوع چوبي آن است. بازديدكنندگان از در اصلي وارد ميشوند و از پلههاي عريض سه متري سمت چپ پايين رفته و وارد سالن عزاداري ميشوند. سنگهاي بكار برده شده در عمارت، سنگ مرمر و سنگ خارا است. طول مقبره با توجه به نماي عمارت 24 متر و ارتفاع آن 12 متر است. هرم مقبره شامل 5 طبقه با ارتفاعهاي مختلف است (در نوع چوبي تعداد آنها 6 بود). در سال 1945 در طبقه اول آن تريبون ساختند. در حال حاضر مقبره براي بازديدكنندگان روزهاي سهشنبه، چهارشنبه، پنجشنبه و شنبه از ساعت 10 تا 13 باز است.
مساجد مسكو
مسجد جامع مسكو. اين مسجد كه مسجد مركزي شهر محسوب ميشود و در زمان شوروي هم فعاليت ميكرد، در نزديكي ايستگاه مترو پروسپكت ميرا واقع شده است. مسجد تاريخي. اين مسجد توسط جمعيت تاتاري مسكو به ياد شركت تاتارها در جنگ روسيه با ناپلئون در (سال 1812) قبل از انقلاب 1917 ساخته شده بود ولي بعد از انقلاب تعطيل شد و توسط دولت به يك سازمان واگذار شد. بعد از آغاز اصلاحات در كشور ساختمان اين مسجد به مسلمانان اعاده شد. اين مسجد در خيابان بولشايا تاتارسكايا، در نزديكي ايستگاه مترو نووكوزنتسكايا واقع شده است.
فروشگاه گوم
فروشگاه دولتي بزرگ واقع در ميدان سرخ كه تاريخ ساخت آن به قرن 19 بر ميگردد، داراي 1000 مغازه است. در اين اواخر شركتهاي بسيار معروف خارجي نمايندگيهاي خود را در اين فروشگاه داير كردهاند. آدرس: ميدان سرخ، شماره 3، تلفن: 9215763
فروشگاه مركزي مسكو (تسوم) يكي از بزرگترين فروشگاههاي مسكو است كه هر نوع كالا از كالاهاي صنعتي تا لوازم خانه و پوشاك و كفش و غيره را ميتوان در آنجا يافت. آدرس: خيابان پتروفكا، شماره 2، تلفن: 2921157
خيابان تورسكايا
با قدم زدن در يكي از مشهورترين و زيباترين خيابانهاي مسكو ( خيابان تورسكايا) هر عابري ميتواند كاخهاي قرن 19 و مجتمعهاي مسكوني سالهاي 1930 و گنبدهاي رنگي كليساهاي كوچك را مشاهده كند. شهرداري مسكو در خيابان تورسكايا واقع است و در سمت ديگر خيابان درست در مقابل آن مجسمه يادبود يوري دولگوروكي بنيانگذار مسكو قرار دارد. مغازه بسيار زيباي يليسيفسكي متعلق به قرن 19 هر بينندهاي را مجذوب خود ميكند. يكي ديگر از جذابيتهاي خيابان تورسكايا علاوه بر مغازههاي بيشمار مجسمه ماياكوفسكي است. خيابان تورسكايا به ايستگاه راهآهن بيلوروسي ختم ميشود.
موزه ها
1-موزه هنرهاي شرق يكي از زيباترين موزههاي مسكو است. در اين موزه ميتوان وارد دنياي سحرآميز و ظريف شرق شد. اين موزه در بلوار نيكيتسكي واقع است و بر اساس كلكسيون شخصي در سال 1918 ايجاد شد. در حال حاضر بيش از 50 هزار اثر هنري، نقاشي، مجسمه و وسايل خانه و مبلمان تزييني اقوام قفقاز، آسياي ميانه، قزاقستان،كشورهاي خاور ميانه و نزديك و حتي قاره آفريقا به نمايش گذاشته شده است.در اين موزه انواع سراميك و چيني از چين و ژاپن و كيمونوهاي ژاپني، مينياتورهاي ايراني قرن 18 - 15 در معرض نمايش است. چندي پيش نمايشگاه دائمي ايران در اين موزه افتتاح شد كه مورد استقبال زياد بينندگان قرار گرفت. آدرس: بلوار سوروفسكي، شماره آ-12
2-موزه پوشكين در بخش جنوب – غرب شهر واقع است. شاهكارهاي نقاشي زيادي در آنجا نگهداري ميشود. اين موزه از شهرت جهاني برخوردار است و آثار نقاشان و مجسمهسازان مشهور در آنجا نگهداري ميشود.
آدرس- موزه هنرهاي زيباي پوشكين: خيابان وولخونكا، شماره 12، تلفن 2039376
موزه هنرهاي زيباي پوشكين(گالري جديد): خيابان مارشال شاپوشنيكوف، شماره 4، تلفن: 2039376
3-نگارخانه (گالري) تريتياكوف كه شهرت جهاني دارد داراي بهترين مجموعه شمايل روسي در جهان و بهترين مجموعه هنر روسي تا قبل از انقلاب اكتبر است. اين گالري در نزديكي متروي تريتياكوف واقع است.
آدرس گالري قديم: كوچه لاوروشينسكي، شماره 10، تلفن 2387788
آدرس گالري جديد: كريمسكي وال، شماره 14/10، تلفن: 2382054
علاوه بر اين، موزههاي زياد ديگري وجود دارند كه معمولاً خانههاي نويسندگان مشهور مانند تولستوي، پوشكين، داستايوسكي، گوگول و لرمونتف ميباشند. از ديگر موزههاي بسيار جالب مسكو ميتوان از موزه داروين كه در آنجا روند تكامل انسان به شكل بسيار جالبي نشان داده شده است، ياد كرد. موزه جنگ، موزه تاريخ، موزه پليتكنيك، موزه ديرينشناسي (اسكلت دايناسورها)، مركز ستارهشناسي كه پنجرهاي به فضا را ميگشايد از جمله ديگر موزههاي جالب مسكو هستند. آدرس چند موزه در ذيل ميآيد:
موزه معماري: ميدان دونسكايا شماره 1 (صومعه دونسكوي)، تلفن 2320221
موزه نيروهاي مسلح: خيايبان سووتسكوي آرمي، تلفن: 2811880
موزه تاريخ: ميدان كراسنايا(سرخ)، تلفن: 9288452
موزه و گورستان صومعه نوودويچي: نوودويچي پروئزدؤ شماره 1، تلفن: 2468526
موزه هنرهاي مردمي و دكوراسيون روسيه: خيابان دلگاتسكاياؤ شماره 3ؤ تلفن 9210193
منزل چخوف: خيابان سادووكودرينسكايا، شماره6، تلفن 2916154
موزه داروين: خيابان مالاياپيروگوفسكايا، شماره 1، تلفن: 2466470
منزل داستايفسكي: خيابان داستايفسكوگو، شماره 2، تلفن2811085
موزه هنرهاي مردمي: خيابان استانيسلافسكوگو، شماره 7، تلفن:2918718
موزه و منزل گوركي: خيابان كاچالووا، شماره 2/6، تلفن 2900535
موزه لنين: ميدان رولوتسي: تلفن: 9254808
موزه متروي مسكو ايستگاه مترو اسپورتيونايا، تلفن: 2227309
موزه كليساي جامع پوكروفسكي: ميدان كراسنايا (ميدان سرخ)ؤ تلفن: 2983304
موزه پليتكنيك: ميدان نووايا، شماره 4/3، تلفن: 9230756
موزه تولستوي: خيابان پرچيستنكا، شماره 11، تلفن: 2022190
كليساي مسيح منجي
اين كليسا بر طبق طرح معمار ك.آ.تونا در طي سالهاي 1883-1837 در سمت چپ رود مسكو بنا گرديد. تعداد زيادي از استادان نقاش و مجسمهساز روسيه در تزيين اين كليسا شركت كردند. اين كليسا يادبود پيروزي در جنگ ميهني بود. بناي كليساي مسيح منجي آنقدر عظيم بود كه از فاصله بسيار دور هم ديده ميشد. اين كليسا در سال 1931 بطور كامل ويران شد. كاخ شوراهاي عظيم و با شكوه عصر استالين قرار بود به جاي آن بنا شود. در سال 1960-1958 حوزه ساختماني كه در زير پايه كاخ شوراها آماده شده بود براي ساختن استخر سرباز مسكو مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر، كليسا به شكل سابق و در جاي قبلي خود بازسازي شده است. هزينه ساخت آن از طريق كمكهاي بنيادهاي خيريه، شخصيتهاي فرهنگي و هنرپروران و دولت مسكو تأمين شده است.
آدرس: مترو كروپوتكينسكايا، خيابان كروپوتكينسكايا. شماره 37
پاركها
موزه- پارك كالومينسكي
كالومينسكي پارك يكي از زيباترين پاركهاي مسكو است كه زماني دهكده تزار (قرون 16 و 17 ) بود. اين دهكده كه در بخش جنوبي شهر كالومينسكي واقع شده است صحنه درگيريهاي زياد مردم روسيه براي خلاصي از يوغ تاتارها بود. موزه كالومينسكي داراي اسناد و مواد زيادي در باره صحنههايي از تاريخ روسيه است. در داخل پارك كالومينسكي اولين كليساي چادرمانند سنگي با گنبدهاي فيروزهاي كه در سال 1532 - 1530 ساخته شد هنرنمايي ميكند. اين كليسا در عرض بيش از 4 قرن با زيباي منحصر بفرد و عظمت خود چشم هر بينندهاي را به خود جلب ميكند. اين كليسا نمايانگر هنر معماري روسيه است و از ساحل رودخانه مسكو سر بلند كرده است و به نظر ميرسد كه بخوبي با طبيعت پيرامون خود يكي شده است. پارك كالومينسكي داراي تعدادي از بناهاي قرن 17 و بناهاي چوبي جالب روسيه باستان است. خانه كوچك پطر كبير (قرن 17 ) كه در آرخانگلسك قرار داشت به اين پارك منتقل شده است (پطر كبير دوران كودكي خود را در شهر كالومينسكي گذراند و بعدها هم براي استراحت هميشه به اين محل ميآمد). كاشيهاي روسي و كندهكاريها روي چوب و آهن و شمايل قرن 17 در موزههاي پارك كالومينسكي نگهداري ميشوند. از ساحل رود مسكو در پارك كالومينسكي ميتوان با استفاده از كشتي رودخانهرو گردش روي رودخانه مسكو را از همانجا آغاز كرد.
آدرس: مترو كالومينسكي، تلفن: 1152384
پارك فرهنگ (يا به زبان روسي پارك كولتوري): اين پارك يكي از مشهورترين پاركها و باغهاي مسكو بشمار ميرود. اين پارك تقريباً به طول 3 كيلومتر در كنار رودخانه مسكو امتداد يافته است و مخلوطي از باغ تزييني، وسايل تفريحي و محل برگزاري كنسرتها و نمايشها و مراسم ويژه مانند برگزاري جشن به مناسبت سالگرد پيروزي در جنگ جهاني دوم، ديدار بازنشستگان جنگ است. در فصل بهار و تابستان ميتوان از توقفگاههاي كشتيها كه در پارك وجود دارند استفاده كرد و با كشتي گردشي بر روي رودخانه مسكو كرد. در فصل زمستان بركههاي آب داخل پارك يخ ميزنند و بهترين جا براي اسكيبازي هستند.
آدرس: مترو پارك كولتوري، خيابان كريمسكي وال، شماره 9، تلفن: 2370964
پارك بزرگ تبليغاتي مسكو
مركز نمايشگاهي ودنخا: ودنخا (نمايشگاه دستاوردهاي اقتصادي اتحاد شوروي) نام دارد . در بخش شمال شرق شهر واقع است. بناهاي قديمي زيبايي كه گواه هنر معماري است در اين محل چشم هر بينندهاي را به خود جلب ميكند. در واقع ميتوان اين نمايشگاه را شهري در درون شهر ناميد. در سال 1939 در اين محل نمايشگاه سراسري محصولات كشاورزي برپا شد. در سال 1959 نمايشگاه محصولات كشاورزي به نمايشگاه تمام محصولات و توليدات داخلي مبدل شد. وسعت اين پارك- نمايشگاه آنقدر زياد است كه قبلا تريليبوس (اتوبوس برقي) در آنجا مسيرهاي طولاني را ميپيمود. اما بازديدكنندگان ترجيح دادند از مينيبوس براي رسيدن به غرفههاي مورد نظر خود استفاده كنند. در فصل تابستان از وسايل نقليهاي كه شبيه ترامواي سر باز است استفاده ميشود.اين مركز داراي چندين سينما و تئاتر سر باز، مغازه و كافه و رستوران و انواع بازيها و ديگر وسايل تفريحي و سرگرمكننده است كه يك روز براي ديدن همه اين چيزها كافي نخواهد بود.
آدرس: مترو ودنخا، پراسپكت ميرا، تلفن: 1819162
صومعه نودويچي: اين صومعه در قسمت جنوب غرب رودخانه مسكو واقع است و داراي 16 گنبد درخشان است. آن را ميتوان زيباترين صومعه شهر ناميد. صومعه يك محل محبوب براي خانمهاي اشراف به حساب ميآمد كه معمولا سالهاي آخر عمر را در آنجا ميگذراندند. از اين صومعه به عنوان زنداني براي اشرافزادگان شورشگر استفاده ميكردند. قبرستان صومعه يكي از معتبرترين قبرستانهاي مسكو بعد از ديوار كرملين است. در اينجا چخوف، اينشتين، گوگول، خروشف، كروپوتكين، ماياكوفسكي، پروكوفيف، استانيسلاوسكي و شوستاكويچ به آرامي خفتهاند.
آدرس: نودويچي پروئزد، شماره 1، تلفن 2468526
دانشگاه دولتي مسكو، لومونوسف
اين دانشگاه را ميتوان يك شهر كامل در داخل شهر مسكو ناميد. دانشگاه دولتي مسكو يكي از بهترين دانشگاههاي جهان تا سال 1950 در مركز پايتخت در نزديكي ميدان مانژ قرار داشت، ولي به علت كمبود جا تصميم گرفته شد ساختمان بزرگتري ساخته شود. در سال 1949 اولين كلنگ اين بنا روي كوه هاي لنين ( وروبيو) زده شد. اين ساختمان عظيم داراي برج 36 طبقهاي چند ضلعي است كه ارتفاع آن به 240 متر ميرسد. ميل برج كه بر روي آن نصب شده 58 متر ارتفاع دارد. در انتهاي اين ميل ستارهاي به قطر 9 متر نصب شده است. اين ستاره از شيشه زردرنگ با روكش آلمينيومي ساخته شده است). در كنار اين برج شاخههاي ديگر ساختمان كه 18 طبقه هستند قرار دارند. اين بناي عظيم را مجسمههاي زيبايي تزيين ميكنند. در مساحت 320 هكتاري دانشگاه 407 بخش قرار دارد كه شامل باغ نباتات دانشگاه، ورزشگاه، و پارك است. مجتمع ساختماني دانشگاه 167 هكتار را به خود اختصاص داده است. اين محل در روي تپه وروبيوف كه ارتفاع آن از سطح رود مسكو 75 متر است واقع شده است. دانشگاه مسكو به شاخههاي گوناگون تقسيم شده است . شاخه آ يا شاخه اصلي دانشگاه شامل بخش اداري و مديرت دانشگاه و چندين دانشكده(دانشكده مكانيك، رياضي، جغرافي، زمينشناسي، طب پايه) آزمايشگاهها، كتابخانهها و سالنهاي مطالعه و موزه و كاخهاي فرهنگ و مجتمع ورزشي، سالن سينما و غذاخوريها است.
در ساختمان اصلي دانشگاه مسكو 68 آسانسور مسافربري كار ميكند. در اين شاخهها حدود 5000 اتاق (بنا به آمار ديگر 6000 اتاق) وجود دارد.علاوه بر آن براي استادان و پروفسورهاي دانشگاه 184 آپارتمان دو و سه و چهار اتاقه اختصاص داده شده است.
بزرگترين ساعت و هواسنج دنيا روي ساختمان دانشگاه مسكو نصب شده است. آنها روي برجهاي 18 طبقهاي قرار دارند. قطر صفحه ساعت 9 متر و طول عقربه دقيقهشمار آن 13،4 متر است.
اول سپتامبر سال 1953 كلاسهاي درس در اين دانشگاه منحصربفرد آغاز بكار كرد. در اين ساختمان عظيم به ارتفاع 2385 متر هر آنچه كه براي زندگي لازم باشد ميتوان يافت. از كلاسهاي درس، كتابخانه و كتابفروشي گرفته تا كافه و رستوران و مغازه و سينما و استخر و پليكلينيك و ده ها چيز ديگر. اين بنا يكي از ساختمانهاي ساخته شده در زمان استالين معروف به هفت خواهران است.
آدرس: مترو اونيورسيتيت، وروبيووي گوري، تلفن: 9391000
تئاترها و سالنها
تئاترها و سالنهاي اپراي مسكو از شهرت جهاني برخوردار هستند. تئاتر بالشوي مسكو از اعتبار و شهرت بينالمللي برخوردار است. برنامههاي نمايشي اين تئاتر هم باله و هم اپرا هر كدام به نوبه خود منحصربفرد هستند. هنرپيشگان تئاتر، بالرينها و خوانندگان اپرا كه در اين تئاتر آموزش ديده و كار كردهاند اكثراً از شهرت جهاني برخوردار هستند. بالشوي تئاتر در نزديكي ميدان سرخ واقع است. تئاتر بالشوي در سال 24 - 1821 توسط معماران ميخائيلوف و بووه ساخته شد. اين يكي از بهترين تئاترهاي جهان است. اين نمونه معماري روسيه در قرن 19 ميلادي است. بعد از آتشسوزي سال 1853 بناي تئاتر توسط كاووس بازسازي شد. سالن 5 طبقه آن ميتواند 2000 نفر بيننده را در خود جاي دهد. دكوراسيون آن حسرت هر تئاتري در جهان را برميانگيزد. اپراها و بالههايي كه توسط بهترين آهنگسازان شوروي مانند گلينكا، چايكوفسكي، خاچاطوريان، موسورگسكي، رحمانينوف ، شاپورين، پروكوفيف، كابالفسكي و ديگران آفريده شدند، روي صحنه اين تئاتر به نمايش درآمدند.
آدرس: مترو آخوتني رياد، خيابان آخوتني رياد، شماره 2/8 تلفن: 2929986
مالي تئاتر (تئاتر كوچك) در نزديكي بالشوي تئاتر قرار دارد. اين تئاتر دراماتيك در اواسط قرن 18 ساخته شده است. مالي تئاتر نقش به سزايي در تاريخ جامعه روسيه بازي كرده است و آن را دانشگاه دوم مسكو ميناميدند. تعداد زيادي از بهترين هنرپيشگان روسيه روي صحنه اين تئاتر بازي كردهاند. مالي تئاتر را خانه آستروفسكي ميناميدند زيرا تقريباً تمام نمايشنامههاي اين نمايشنامهنويس بزرگ روسيه در اين تئاتر روي صحنه آمده است. در سال 1929 مجسمه آستروفسكي به عنوان بناي يادبود او در مقابل اين تئاتر برپا شد.
آدرس: ميدان تئاترالنايا، شماره 6/1، تلفن: 9244083
هتل ها
هتل متروپل: اين هتل كه در طي سالهاي 1899 تا 1903 بنا شد در ميدان تئاترالنايا واقع است. لنين چندين بار در اين هتل سخنراني كرده است. تزيينات داخل اين هتل توسط نقاشان و گچكاران ايتاليايي و روسي انجام شده است. اين هتل را به نوبه خود يك نوع موزه مينامند. اين هتل، هتل 5 ستاره مسكو است.
آدرس: تئاترالنايا پروئزد، شماره 4/1، تلفن: 9276000، فاكس: 9276010
آدرس هتلهاي ديگر به قرار ذيل هستند:
هتل آربات: كوچه پلوتنيكوف، شماره 12، تلفن: 2447635
هتل بالچوگ كمپينسكي مسكو: خيابان بالچوگ، شماره 1، تلفن: 2306500، فاكس: 2306502
هتل كوسموس: پراسپكت ميرا، شماره 150، تلفن: 2170785، فاكس: 2158880
هتل اينتوريست: خيابان تورسكايا، شماره 5/3، تلفن: 2030125، فاكس: 2039475
هتل مجتمع توريستي ايزمايلوو: جاده شوسه ايزمايلوفسكي، شماره 71، تلفن: 1665272
هتل ماركوپولو پرسنايا: كوچه سپيريدونيفسكي، شماره 9، تلفن، 2020381،فاكس: 9566306
هتل مژدونارودنايا-1 و 2: خيابان كراسنوپرسننسكايا، شماره 12، تلفن: 2531391-2532760
هتل پالاس: خيابان تورسكايا، شماره 19، تلفن: 9563152، فاكس: 9563151
هتل رزيدنت: خيابان دميتريف، شماره 24، تلفن: 2387303، فاكس: 2302216
هتل راسيا: خيابان وارواركا، شماره 6، تلفن: 2985400
هتل ساووي: خيابان روژدستونكا: شماره 3، تلفن: 9298500، فاكس: 2302186
هتل اوكرائينا: خيابان كوتوزوفسكي، شماره 1/2، تلفن: 243303، فاكس: 2433092
ورزشگاه لوژنيكي
اين ورزشگاه يكي از بزرگترين ورزشگاههاي مسكو به حساب ميآيد كه در ساحل رود مسكو واقع در لوژنيكي بنا شده است. تا سال 1950 اين ناحيه جنگلي و داراي خانههاي چوبي بود. اما در سال 1955 كارهاي ساختماني در آنجا آغاز شد و بعد از گذشت يك سال يك مجتمع ورزشي بزرگ در آنجا برپا گرديد. مساحت اين مجتمع بالغ بر 187 هكتار است و شامل بيش از 130 عمارت براي ورزشهاي زمستاني و تابستاني است. اين مجتمع داراي يك استاديوم بزرگ كه بيش از 103000 نفر را در خود جاي ميدهد و استاديوم كوچكتر (9500 نفري) و كاخهاي ورزشي (14000 نفري) است كه ازميدانهاي قابل تغيير ورزشي برخوردارند. اين ميدانها را ميتوان در صورت لزوم به ميدان بازي هوكي و يا رقص روي يخ (پاتيناژ) تغيير داد. اين مجتمع بطوركلي داراي 24 سالن ورزشي، 10 زمين فوتبال و استخرهاي سرپوشيده و استخرهاي مخصوص شيرجه است. ورزشگاه لوژنيكي يكي از اصليترين ورزشگاهها در بازيهاي المپيك سال 1980 بود. از محوطه ورزشگاه، پل لوژنيكي را ميتوان مشاهده كرد كه روي رودخانه مسكو كشيده شده است و داراي ايستگاه مترو است. سالن اين ايستگاه داراي ديوارهاي شيشهاي است و قبل از آغاز تعمير آن مسافران ميتوانستند از اين ايستگاه مترو رود مسكو و ورزشگاه لوژنيكي و خيابان كومسومول را ببينند.
خيابان آربات و خيابان كالينين(كالينينسكي پراسپكت)
خيابان آربات و كالينينسكي پراسپكت از ديگر جاهاي ديدني شهر مسكو هستند. آربات كه در قرن 19 در واقع آخرين نقطه مسكو به حساب ميآمده است اينك در مركز مسكو واقع است و توريستها ميتوانند انواع و اقسام كارهاي دستي روسي را در آنجا پيدا كنند.
ابتداي خيابان كالينين درست در مقابل برج ترويتسكايا كرملين است و از اينجا اين خيابان به طرف غرب كشيده شده، از روي رود مسكو ميگذرد و به خيابان كوتوزوف ميپيوندد. بخشي از اين خيابان يكي از قديميترين خيابانهاي مسكو به حساب ميآيد. از اينجا در قرون 13 و 14 جاده به نووگورود و بعداً به اسمولنسك كشيده شد. اولين خانه در سمت راست اين خيابان خانه گوركي است كه در سال 1905 او در آنجا زندگي ميكرد. در سمت چپ اين خيابان 4 مجتمع ساختماني 26 طبقه قرار دارد كه معمولاً در روزهاي جشن چراغهاي اين مجتمعها را بشكلي روشن ميكنند كه ميتوان نام آن جشن را روي ساختمانها خواند.
خيابان آربات: در سمت چپ كالينينسكي پراسپكت، ميدان آربات واقع است كه در آنجا دو ايستگاه مترو آرباتسكايا قرار دارد. يكي از اين ايستگاهها بلندترين ايستگاه مترو مسكو است و فاصله بين دو پلهبرقي آن كه در دو طرف سالن مترو واقع است 200 متر است. خيابان آربات يكي از قديميترين خيابانهاي مسكو است. كلمه آرباد ريشه شرقي دارد و به معني حومه است. به علت آتشسوزيهاي متعدد، چهره اين خيابان چندين بار تغيير شكل داده است. در نيمه دوم قرن 18 زماني كه خيابانهاي همجوار به يك محله اشرافي مبدل شدند، خيابان آربات تنها بازار محلي بود. تعداد زيادي از نويسندگان، هنرپيشگان و نقاشان مشهور در خيابان آربات زندگي كردند و خانههاي آنها تا زمان حاضر به شكل موزه حفظ شده است. در سال 1831 آلكساندر پوشكين،شاعر كبير روس بعد از ازدواجش چند ماهي را در آپارتمان شماره 53 كه تنها خانه او در مسكو و در خيابان آربات واقع بود گذراند. امروز اين خانه به همان شكل اوليه بصورت موزه براي علاقمندان حفظ شده است.خيابانهاي فرعي آربات بازگوكننده تاريخ فرهنگ روسيه است.
كوه پاكلونايا (پاكلونايا گورا)
خيابان كوتوزوفسكي به كوه پاكلونايا ختم ميشود. در زمان قديم مسافراني كه از غرب وارد مسكو ميشدند از اين محل با منظره بسيار زيباي شهر روبرو ميشدند. روز 14 سپتامبر سال 1812 ناپلئون در اين محل مستقر شد و منتظر شد تا اهالي شهر تسليم شوند. اما در خانه چوبي ايزباي كوتوزوف فلدمارشال كوتوزوف جلسهاي تشكيل داد
تاريخچه شهر
مسكو پايتخت روسيه در ناحيه مركزي بخش اروپايي كشور واقع شده و تاريخ بناي آن به سال 1147 ميلادي ميرسد. مساحت مسكو در قرن 14 خيلي كم بود و فقط شامل كرملين و منطقه كيتاي گورود امروزي بود. اولين كليساهاي سنگي در محوطه كرملين ساخته شدند. بنا به دستور تزار ايوان كاليتا در سال 1340 ديوار دفاعي كرملين از تنههاي بسيار كلفت درخت بلوط ساخته شد كه داراي برجهاي ديدباني هم بود. حلقهاي از صومعه ها و كليساها كرملين را احاطه كرده بود. مسكو در طي قرنها سمبل روسيه بود و توانست قلب روسيه شود( در قرن 15 مسكو براي اولين بار پايتخت شد و توسعه اين شهر با سرعت زيادي پيشرفت كرد). پطر كبير شهر سنتپترزبورگ را در سال 1705 ميلادي به عنوان پايتخت جديدي بر ساحل رود نوا بنا كرد (در سال 1712 پطر كبير پايتخت را از مسكو به سنتپترزبورگ منتقل كرد). او اصلاً از مسكو خوشش نميآمد زيرا كشته شدن عمو و مشاوران مادرش در جريان يك كودتاي درباري در مسكو را به چشم ديده بود، اما اين شهر براي ناپلئون همچنان يك هدف بسيار جالب باقي مانده بود.
سربازان ناپلئون در سال 1812 وارد روسيه شدند. بعد از جنگ خونين در بورودينو در 130 كيلومتري مسكو روسها مسكو را ترك كردند و اجازه دادند ناپلئون وارد مسكو شود و در كرملين مستقر شود. شبي كه او وارد مسكو شد آتشي درگرفت كه تقريباً تمام شهر را به كام خود كشيد. با فرا رسيدن زمستان نيروهاي ناپلئون مجبور شدند يك ماه بعد از ورود به مسكو آنجا را ترك كنند. بعد از آن مسكو بازسازي شد و جمعيت آن از 350 هزار در سال 1840 به 4،1 ميليون در سال 1914 افزايش يافت. اكتبر سال 1917 درگيريهاي زيادي براي مسكو دربرداشت. بلشويكها كرملين را در طي هشت شبانهروز اشغال و ترك كردند و دوباره به تصرف خود درآوردند. در سال 1918 دولت روسيه بعد از دو قرن غيبت دوباره از سنتپترزبورگ به مسكو منتقل شد. اين امر باعث نگراني ميشد كه به علت نزديكي سنتپترزبورگ (پطروگراد به قول آن زمان) به كشورهاي اروپايي، پايتخت ممكن است مورد حمله آلمانيها قرار گيرد.
مسكو زمان قرون وسطي يك شهر چوبي بود و آتش بويژه خطر بزرگي براي آن محسوب ميشد. در دستنوشتههاي تاريخي از تعداد زيادي آتشسوزي ياد شده است كه ده ها آتشسوزي در نيمه دوم قرن 15 بوقوع پيوست. در تابستان سال 1547 آتشسوزي وحشتناكي مسكو را فرا گرفت كه بر اثر آن 2700 نفر جان خود را از دست دادند. 25 هزار خانه و 250 كليسا سوخت. بعد از يكي از بزرگترين آتشسوزيها كه در سال 1493 رخ داد، ميدان اصلي شهر – ميدان سرخ – براي مدت طولاني نام ميدان آتش به خود گرفت.
مسكو بزرگترين مركز علمي روسيه است. مسكو بزرگترين مركز آموزش عالي در روسيه است. در اين شهر بيش از 80 مدارس عالي، دانشگاه و انستيتو و مراكز علمي ديگر فعاليت ميكنند. مسكو به عنوان مركز فرهنگي كشور به رسميت شناخته شده است. مسكو همچنين به عنوان شهر ورزشي مشهور است. مسكو با جمعيت بيش از 9 ميليون نفري خود داراي مساحتي به وسعت بيش از 1000 كيلومتر مربع است. شما در عرض نيم ساعت خواهيد توانست ديوار كرملين مسكو به طول 2،2 كيلومتر را دور بزنيد. در عرض چند ساعت موفق خواهيد شد خيابان حلقهوار سادوويه كالتسو به طول 16 كيلومتر را طي كنيد. و براي اينكه از شمال تا جنوب و يا از غرب تا شرق مسكو را كه حدود 40 -35 كيلومتر است را طي كنيد به يك روز كامل احتياج داريد.
مجتمعهاي ساختماني در مسكو به انواع گوناگون هستند كه به دورههاي مختلف تعلق دارند. تعداد زيادي از اين خانهها بشكل قوطي كبريت ساخته شدهاند . اين نوع از خانهها در سالهاي 1950 براي اولين بار ظاهر شدند و معمولاً 9 - 8 طبقه بودند. علاوه بر ساختمانهاي مسكوني، ادارات و تئآترها، موزهها وساختمان راهآهن و غيره وجود دارند. در مسكو ايستگاههاي زيادي وجود دارد كه از جمله ميتوان از 9 ايستگاه راهآهن، 2 ايستگاه كشتيهاي رودخانهرو، 5 فرودگاه كه به فاصله 30 تا 40 كيلومتري از مركز شهر واقع شدهاند، نام برد. يكي ديگر از بناهاي شهر مسكو مدارس است. تا سال 1925 فقط 50 – 40 مدرسه در مسكو فعاليت ميكرد. اما از سال 1925 تا 1934 توانستند 70 مدرسه ديگر بسازند. در سال 1935 تصميم گرفته شد كه طرح تمام مدارس يكسان باشد. يعني تمام مدارس بايد داراي 22 كلاس، 2 رختكن و فقط 4 طبقه باشد. مدارس سالهاي 1930 ميلادي تماماً آجري و داراي 4 طبقه و دو ورودي در دو انتهاي ساختمان بود. يكي براي رفت و آمد دانشآموزان ارشد و ديگري براي رفت و آمد دانشآموزان كلاسهاي ابتدايي.
مسكو شهري است كاملاً مسطح و داراي علائم شهري بسيار نادر كه احتمالاً هفت خواهران استالين را ميتوان جزئي از آنها دانست. اين ساختمانهاي بزرگ و با ابهت در زمان استالين ساخته شدهاند كه دانشگاه مسكو و وزارت امور خارجه از آن تعداد هستند. در مسكوي قديم فقط خيابانهاي اصلي كه از كرملين منشعب ميشدند را نامگذاري ميكردند. اين خيابانها به وسيله كوچههاي باريك و كوتاه و حتي بعضيمواقع كوچههاي پيچدار بهم وصل ميشدند. كلمه پراسپكت (گرفته شده از زبان لاتين كه به معني ديد وسيع است و اكنون معني شاهراه دارد) در قرن 18 وارد زبان روسي شد. فقط 60 سال پيش اين پراسپكتها در مسكو ظاهر شدند. براي نمونه ميتوان از لنينگرادسكي پراسپكت، لنينسكي و كوتوزوفسكي پراسپكت نام برد. در اواخر قرن 18 در مسكو قرار شد ديوار سفيد شهر را كه به دور مركز مسكو كشيده شده بود خراب كنند. اين كمربند آزادشده براي ساخت خيابان زياده از حد عريض به نظر ميآمد و براي ساختن خانه مسكوني زياده از حد باريك. به اين ترتيب، به جاي ديوار خراب شده اولين بلوارها در مسكو ظاهر شدند. از اين نوع بلوارها ميتوان از توِرسكوي، نيكيتسكي، پتروفسكي، پاكروفسكي و غيره نام برد. ميدانهاي مسكو كه قبلاً محل تجمع تجار بودند و به عنوان بازار مورد استفاده قرار ميگرفتند در كنار دروازههاي ديوار شهر ايجاد ميشدند. قديميترين اين ميدانها ميدان سرخ است.
لغو نظام سرفاژ (نظام فئودالي كه در آن دهقان به زميندار تعلق داشت و قابل خريد و فروش بود) در سال 1861 باعث ورشكستگي بزرگ مالكان شد. آنها جنگل و بيشه خود را فروختند. درختان اين جنگلها را بريدند و بجاي آن قطعات زمين (داچا) براي استراحت كارمندان و تاجران و روشنفكران فراهم نمودند. در زمان شوروي به اهالي شهر مسكو از طريق محل كار قطعات زميني به مساحت 600 متر تعلق ميگرفت. در حال حاضر تقريباً تمام اهالي مسكو از چنين قطعه زمينهايي برخوردار هستند و آنهايي كه فاقد آن هستند ميتوانند براحتي آن را خريداري كنند و هيچ گونه محدوديتي در اين زمينه وجود ندارد.
مسكو داراي رودخانههاي زيادي است كه از معروفترين آنها ميتوان از رودخانه مسكو، يائوزا، سٍتون و سخودنيا نام برد. رودخانههاي مسكو در مسير حركت خود گودالهاي زيادي ايجاد ميكردند كه عبور از آنها به ويژه در فصل بهار تقريباً غيرممكن بود. جريان خروشان آب پلهاي چوبي را با خود ميبرد. علاوه بر آن، گودالها مساحت زيادي را اشغال كرده بودند. به اين دليل اهالي مسكو به پر كردن اين گودالها پرداختند. اما اين رودها براي حركت خود از راههاي زير زميني جديد استفاده كرده و حتي انبارهاي زيرزميني خانهها را پر كرده و پايههاي خانهها را شسته و با خود ميبردند. در اواسط قرن 19 تصميم گرفته شد يك عمارت جديد به دانشگاه دولتي مسكو(لومونوسف) اضافه شود. وقتي براي انجام كارهاي ساختماني گودالي حفر كردند، آب بطور غيرمنتظره با شدت تمام فواره زد و گودال به آن بزرگي را بسرعت پر كرد. معلوم شد سالها پيش گودال آبي اوسپنسكي در محوطه دانشگاه وجود داشته كه رودهاي پر آب و خروشاني در ته آن جريان داشت. اين گودال را پر و فراموش كردند. اما اين رود راه زيرزميني براي خود پيدا كرده و حالا دوباره آزاد شده بود. مضحكتر از همه در اين ماجرا اين بود كه آب از زير زمين خرچنگ زندهاي را به سطح زمين آورد. اين خرچنگ را گرفتند و درون بانكه انداختند و در كلاس درس به دانشآموزان نشان داده و ثابت ميكردند كه خرچنگها بدون نور خورشيد هم ميتوانند زندگي كنند. در قرن 19 رودهاي كوچك زيادي ناپديد شدند. فقط در سال 1937 با ساخت كانال مسكو – ولگا توانستند رودهاي باقيمانده را نجات دهند. ساختن كانالي كه ميبايست رودهاي مسكو، ايسترا، سيسترا، دوبنا و بالاخره ولگا را بهم متصل كند فقط در سال 1825 شروع شد و 19 سال(!) طول كشيد تا اين كانال براي بهرهبرداري آماده شود. از سال 1947 اين كانال را به افتخار هشتصدمين سالگرد مسكو كانال مسكو ناميدند. با ايجاد سيستم كانالها و درياچههاي مصنوعي، مسكو بندري شد كه به 5 دريا راه داشت و دارد. مسكو داراي راههاي آبي به غرب- به درياي بالتيك، به شرق به درياي سفيد به جنوب به درياي خزر و درياي سياه و درياي آزوف است. شما ميتوانيد كوپهاي در كشتي مسافربري رزرو كنيد و سفر خوبي را از مسكو تا شهرهاي واقع در ساحل ولگا، نوا و حتي تا كشورهاي خارجي ساحلي آغاز نماييد.
باغها و باغهاي وحش در مسكو از زمانهاي بسيار قديم ايجاد شدند. تزار آلكسي ميخائيلوويچ در قصبه ايزمائيلوف كه در سال 1656 به محل زندگي تزار مبدل شد، مبتكر ايجاد باغهاي بسيار زيبايي بود. در سال 1864 باغ وحش مسكو گشايش يافت. در آن زمان فقط 286 جانور در آن جا داده شده بود، اما هماكنون 7500 جانور (750 نوع) در اين باغوحش ساكن هستند. در اسناد و مدارك باقي مانده از زمان تزار آلكسي ميخائيلوويچ نه تنها از باغوحش ايزمائيلوف ياد شده است، بلكه باغهاي گياهان دارويي نيز ذكر شده است. در اين باغها تحت نظر گياهشناسان در كنار گياههاي دارويي درخت ميوه كاشتند. بنا به دستور پطر اول در سال 1706 باغ گياهان دارويي در جنب بيمارستان مسكو ايجاد شد كه در سال 1805 آن را به دانشگاه مسكو واگذار كردند و آن را باغ نباتات ناميدند. باغ نباتات در قرن 18 از محبوبيت زيادي برخوردار شد و هزاران نوع گياه از كشورهاي هند، آمريكا، اروپاي غربي و سيبري در اينگونه باغها پرورش داده ميشد. در سال 1945 در اطراف مسكو باغ اصلي نباتات مسكو ايجاد شد كه داراي 25 هزار نوع گياه است.
در باره اقوام ساكن مسكو بايد بگوييم كه مسكو شهري كثيرالمله است. از اولين خارجياني كه در مسكو ساكن شدند بايد از يونانيها - ساكنان بيزانس آن زمان، نام برد كه مذهب ارتدكس را با خود به مسكو آوردند. فئوفام گرك (1405 – 1340) يكي از اولين شمايلنويسان روسي بود كه از يونان به سرزمين روس(مسكو) آمد. بازسازي ديوار و كليساي جامع در كرملين در زمان ايوان سوم توسط معماران ايتاليايي صورت گرفت. خارجيان زيادي در زمان حكومت پطر اول در مسكو ظاهر شدند. در طي قرن 19 اقوام جديدي مانند كوليها، آشوريها در مسكو ظاهر شدند. در طي ده ههاي اخير تعداد خارجيان ساكن در مسكو بيشتر شده است كه دانشجويان اكثريت آنها را تشكيل ميدهند. و در سالهاي اخير بر تعداد دانشجويان ايراني افزوده شده است.
مساحت شهر مسكو 1035 كيلومتر مربع وجمعيت آن 10 ميليون است (سال 1999 ميلادي). ساعت رسمي: از ماه اكتبر تا مارس ، گرينويچ 3+ و از ماه آوريل تا سپتامبر گرينويچ 4+. اختلاف ساعت مسكو با تهران به وقت محلي فقط 30 دقيقه است – تهران 30 دقيقه از مسكو جلوتر است.
آب و هوا
به دليل نا متعادل بودن هواي مسكو و اينكه درجه حرارت مسكو حتي در تابستان زياد گرم نيست، بهترين زمان سفر به اين شهر ماههاي ژوئن، ژوئيه تا اواسط ماه اوت(خرداد،تير و مرداد) است. روزهاي تابستاني بلند و روشن هستند (طلوع آفتاب در اواسط ماه ژوئن(خرداد) حدوداً ساعت 4 و 40 دقيقه صبح و غروب آفتاب ساعت بيست و دو و ده دقيقه شب است) و در ماه ژوئيه(تير) حتي تا ساعت 23 هم هوا روشن است. احتمال وزش بادهاي سرد شمال در ماه اوت زياد است و به اين دليل با وجود اينكه آفتاب گرم است، اما احساس ميشود كه درجه حرارت پاييزي و نه تابستاني است. از اواخر ماه اكتبر برف شروع به باريدن ميكند كه معمولاً تا اواسط ماه آوريل هم طول ميكشد. درجه حرارت در زمستان از 10- تا 30- است (طلوع آفتاب در ماههاي ژانويه و فوريه (دي - بهمن) بين ساعت هشت و چهارده دقيقه تا نه و يك دقيقه صبح و غروب آفتاب بين هفده و چهارده دقيقه تا هيجده و چهارده دقيقه عصر است). فصل بهار بينهايت سريع شروع و تمام ميشود و در عرض يكي دو هفته درختان لباس سبز به تن و گل ميدهند و چهره شهر كاملاً از اين رو به آن رو ميشود! در هر صورت هنگام سفر به مسكو در هر هوايي بهتر است انواع لباسها براي فصلهاي گوناگون همراه باشد. درخت سپيدار كه در ماه ژوئن گل ميكند منظره شهر را كاملاً تغيير ميدهد. اهالي مسكو پرواز گلهاي سپيدار را برف تابستاني مينامند.
آب مسكو
ميزان بارندگي در مسكو چندان زياد نيست. اما برف زمستاني به اندازه كافي آب مسكو را تأمين ميكند. آب مسكو و 13 شهر حوالي مسكو از طريق 4 ايستگاه انتقال آب آشاميدني ؛ روبلوفسكايا، سورنايا، زاپادنايا و وستوچنايا كه از رودخانههاي گوناگون تغذيه ميشوند تأمين ميشود. آب ايستگاههاي سورنايا و وستوچنايا از منبع ايوانكوفسكي تأمين ميشود كه از طريق كانال مسكو ، آب ولگا به آن ميريزد. و آب ايستگاههاي روبلوفسكايا و زاپادنايا از منابع رود مسكو (ايسترا، موژايسكي، اوزرنينسكي و روزسكي تأمين ميشود. آب منابع در مرحله اوليه پاك و مطابق با استاندارد است، اما در طي عبور از لولههاي شهري از كيفيت آن كاسته ميشود.
اماكن ديدني مسكو
كرملين: هسته مركزي شهر مسكو ارگ يا كرملين آن است كه در قرن پانزدهم دركرانه شمالي رود مسكو ساخته شده و شامل تعدادي كاخ و كليسا است. كرملين مثلثشكل با جهت شمالي داراي ضلعهايي به طول 750 متر است. كرملين را واقعاً ميتوان از هر نظر، سمبوليك، تاريخي ، استراتژيكي و قلب مسكو ناميد. بزرگترين كليساي كرملين مسكو، كليساي جامع اوسپنسكي است كه در طي سالهاي 1475 تا 1479 ساخته شده و تزارها در آنجا تاجگذاري ميكردند.
احداث كرملين در تاريخ 19 ژوئيه سال 1485 پايان يافت. ابتدا ديوار آجري كرملين در كنار رودخانه مسكو بنا شد، زيرا همانا از آنجا تاتارها اغلب حمله ميكردند. تمام عمليات ساختماني 10 سال بطول انجاميد. لازم به يادآوري است كه كرملين جديد را بر روي كرملين قديم كه از سنگ سفيد بود بنا كردند. ديوارهاي قبلي را در حد امكان باقي گذاشتند فقط دور آنها را ديوارهاي آجري كشيده و آنها را بلندتر و ضخيمتر و محكمتر كردند. كاخ بزرگ كرملين در سال 1849 شكل كنوني را كسب كرد. كاخ جديد بطول 125 متر بود و داراي 700 اتاق از جمله آپارتمانهاي شخصي خانواده شخص اول كشور بود. در سال 1961 عمارت جديدي به كرملين اضافه شد- كاخ كنگرهها. از كاخ كنگرهها براي اهداف گوناگون استفاده ميكنند. براي اجراي نمايشهاي تئاتري و جشنهاي عمومي. سالن بزرگ آن براي 6هزار نفر درنظر گرفته شده است. وسايل صوتي براي ترجمه بيش از 29 زبان در اين كاخ نصب شدهاند. بالشوي تئاتر، باله و اپرا روي صحنه كاخ كنگرهها به نمايش ميگذارد. اين كاخ داراي 800 اتاق جداگانه از جمله سالنها، رختكن، راهرو و اتاقهاي اختصاصي براي اعضاي شخص اول مملكت، اتاق مطبوعات و اتاقهايي براي خدمه فني است. براي ساخت اين كاخ فقط 16 ماه وقت صرف شد و جايزه لنين به طراحان و معماران آن تعلق گرفت.
كرملين جايي است كه تمام راههاي روسيه به آنجا ختم ميشود. در اينجا ايوان مخوف و استالين حكومت كردند، ناپلئون از كرملين آتشگرفتن مسكو را تماشا كرد، لنين ديكتاتوري پرولتاريا را شكل داد، گورباچف مبتكر پروسترويكا (دگرگونسازي) بود، يلتسين سعي كرد اصلاحات را به انجام برساند و ولاديمير پوتين كه در ماه مارس سال 2000 به عنوان رئيسجمهور روسيه برگزيده شد در راه به انجام رساندن اصلاحات و قراردادن كشور در رديف 10 كشور پيشرفته جهان تلاش ميورزد.
برجهاي كرملين
هر يك از برجهاي كرملين شامل چند طبقه هستند. برجهاي گوشهاي را براي تسهيل عمليات دفاعي بشكل مدور و يا چند ضلعي ساختند و بقيه را چهار ضلعي. چند برج ديگر بغير از برجهاي دفاعي بشكل ديگري مورد استفاده قرار ميگرفتند. در پايه برج ودووزودني گوشهاي كه در ساحل رودخانه مسكو واقع بود چاهي وجود داشت كه آب قلعه را تأمين ميكرد. و در برج ناباتنوي كه روبروي ميدان سرخ بود، ناقوس خطر ناباتني آويزان بود. و در زيرزمينهاي ترويتسكي زندان قلعه قرار داشت.
كرملين مجموعه برج و باروها و بناهايي بوده كه در قرون گذشته مقر حكومتي هر شهر در آن قرار داشته است. در داخل كرملين كليساهاي معروفي قرار دارند. بزرگترين كليساي كرملين مسكو، كليساي جامع اوسپنسكي است كه در طي سالهاي 1475 تا 1479 ساخته شده و تزارها در آنجا تاجگذاري ميكردند. كليساي جامع بلاگووشچنسكي (ساخته شده در سالهاي 1484 تا 1489) نيز محل عبادت مسيحي تزارها محسوب ميشد. كليساي جامع آلكساندروفسكي نيز در اوايل قرن شانزدهم بنا گرديد، محل دفن امراي مسكو و تزارهاي روسيه از قرن چهاردهم تا پطر كبير ميباشد. برج ناقوس ايوان سوم كه در قرن شانزدهم بنا شده، بيش از 80 متر ارتفاع دارد. در نزديكي اين برج بزرگترين ناقوس جهان موسوم به ناقوس تزار قرار دارد كه داراي 6 متر ارتفاع و 200 تن وزن است و در سال 1586 ريخته شده است. كنار باروهاي كرملين كاخهاي بزرگي قرار دارد كه از جمله آنها ميتوان به كاخ گنبددار شوراي وزيران شوروي (از قرن هجدهم)، بناي صدر هيأت رئيسه شوروي، كاخ بزرگ كرملين (از اواسط قرن نوزدهم) اشاره كرد. كرملين تا سال 1712 كه پطركبير پايتخت را به سنتپترزبورگ منتقل كرد، مقر تزارهاي روسيه بود. در سال 1918 كه بلشويكها مسكو را به پايتختي برگزيدند، كرملين به مركز اصلي دولت و نهادهاي حزب كمونيست تبديل گرديد ولي از سال 1955 براي تماشا براي عموم آزاد شد.
از جمله برجهاي معروف كرملين ميتوان از برج اسرار (تاينايا) كه قديميترين برج است و برج اسپاسكايا نام برد. ساعت روي برج اسپاسكايا (يكي از زيباترين برجهاي كرملين به ارتفاع 3،67 متر است) در سال52-1851 نصب شده است. در زمان انقلاب اكتبر برج و ساعت بر اثر اصابت گلوله صدمه ديدند و بدستور لنين اين ساعت توسط ن.بهرني تعمير شد. ساعت كرملين بوسيله زنگهاي ربعي هر 15 دقيقه زنگ ميزند و زنگهاي بزرگ آن هر ساعت وقت را اعلام ميكند. وزن زنگ بزرگ 2 تن و كل مجموعه ناقوسها 25 تن است. اين مجموعه سه طبقه برج اسپاسكايا را اشغال كرده است. درازاي عقربه دقيقهشمار 3.28 متر است. احتمالاً در آينده نزديك اين ساعت به نواختن سرودملي خواهد پرداخت.
برج نيكولسكايا به ارتفاع 67,1 متر يكي ديگر از برجهاي زيباي ميدان سرخ است. و اما برج اوگلاوايا آرسنال به ارتفاع 60,2 متر محكمترين برج كرملين است. پايههاي اين برج در اعماق زمين جا گرفته است و ضخامت ديوارهاي آن 4 متر است. از اين برج نه تنها به عنوان دفاع بلكه براي پنهان كردن چشمهاي كه تا كنون نيز وجود دارد استفاده ميكردند. بلندترين برج كرملين برج ترويتسكايا با ارتفاع 76.35 متر است. اين برج تقريباً 10 متر بلندتر از برج اسپاسكايا است. دروازه ترويتسكايا از سالها قبل به عنوان دروازه ورود مقامات رسمي به كرملين مورد استفاده قرار ميگيرد. برج كوتافيا كه در طرف ديگر رود نگلينايا قرار دارد به وسيله يك پل سنگي (اولين پل سنگي در مسكو) به برج ترويتسكايا متصل شده است. در كنار ديوار كرملين ميتوان برج كامندانتسكي و اروژينايا و برج بوروويتسكايا (به ارتفاع 50.7 متر) را مشاهده كرد. اين برج در پايه كوه بوروويتسكي كه كرملين روي آن قرار دارد، ساخته شده است. نام برج از جنگل كاج گرفته شده است كه زماني تمام اين تپه را پوشانده بود و يوري دولگوروكي آن جا را براي اقامت برگزيد.
در بالاي 5 بلندترين برج ديوار كرملين - اسپاسكي، ترويتسكي، نيكولسكايا، بوروويتسكايا و ودووزدنايا 5 ستاره سرخ شب و روز در حال درخشيدن هستند. اين ستارهها به مناسبت سالگرد انقلاب اكتبر در سال 1937 نصب شدند. چهارچوب آنها از استيل با پوشش طلاست و شيشههايي از ياقوت قرمز بدنه آن را پر كرده است. هر يك از آنها بوسيله يك لامپ 5 هزار ولتي روشن ميشود. اين ستارهها را بشكلي طراحي كردهاند كه با وجود وزن بين 1 تا 1.5 تني خود به نرمي در هنگام وزش باد تكان ميخورند.
ميدان سرخ
ميدان سرخ كه مهمترين ميدان مسكو و روسيه است، در بيرون باروهاي شرقي كرملين واقع گرديده و حدود 72500 متر مربع وسعت دارد. در اوايل قرن پانزدهم به عنوان يك بازار ساخته شد و در قرن شانزدهم به ميدان تثليث موسوم گرديد. از اواسط ده ه 1660 نام آن به كراسنايا پلوشاد يا ميدان سرخ تغيير يافت كه در زبان روسي قديم كلمه كراسنايا به معناي زيبا و شكيل بود ولي بتدريج معناي آن به سرخ تبديل شده است. اين ميدان صحنه گردهمآييهاي بزرگ در دوران شوروي بود و پس از آن نيز گهگاهي تجمعاتي در آن رخ ميدهد. موزه دولتي تاريخ در ضلع شمالي ميدان واقع است و تاريخ بناي آن به اواخر قرن نوزدهم ميرسد. در قسمت شرقي ميدان فروشگاه دولتي بزرگي قرار دارد بنام گوم كه بناي آن در سال 1893 به اتمام رسيد و در سال 1957 تغييرات كلي در آن داده شد. كليساي جامع سنتباسيل كه در قرن شانزدهم بنا شده نيز در جنوب ميدان واقع است كه بيشتر به عنوان يك بناي تاريخي مورد بازديد توريستها قرار ميگيرد و مراسم مذهبي در آن اجرا نميشود. اين كليسا به عنوان بناي يادبود تصرف خاننشين قازان توسط ايوان مخوف در سال 1552 بنا شد. چند سال پيش در شمال ميدان كليساي كوچكي در جاي سابق آن ساخته شد كه مورد استقبال زياد هم بازديدكنندگان ميدان سرخ و هم مسيحيان متدين قرار گرفت زيرا در اين كليسا مراسم دعا و نيايش اجرا ميشود.
يكي ديگر از بخشهاي جديدي كه در اين اواخر به ميدان سرخ اضافه شده است دروازه ورودي آن است(سال 1995) كه البته در ابتداي ساخت اين ميدان به عنوان بازار وجود داشته است اما بعدها چون ميدان سرخ براي رژه و نمايش جنگافزار و ماشينهاي سنگين مورد استفاده قرار ميگرفت، مجبور شدند اين دروازه را بردارند. در زمان جشن 850 -مين سالگرد مسكو تصميم گرفته شد نماي ميدان سرخ تا حد امكان به حالت اوليه آن برگردانده شود و به اين دليل اين دروازه بسيار زيبا كه كليساي كوچكي هم در داخل ديوار آن بنا شده است به ميدان سرخ اضافه شد. روي سنگفرش جلوي اين كليساي كوچك صفحه فلزي قرار دارد كه نام آن كيلومتر صفر است. يعني از اين نقطه تمام مسيرها از مسكو به جاهاي ديگر حساب ميشود. فرضيهاي هم وجود دارد دال بر اينكه اگر كسي روي اين صفحه فلزي بايستد و چند بار بچرخد و سكهاي به پشت سرش پرت كند، آرزويش برآورده خواهد شد.
بعد از آنكه ميدان سرخ از حالت بازار خارج شد بناهاي يادبودي در آن كار گذاشتند. در مقابل كليساي جامع سنتباسيل مجسمه يادبود مينين و پوژارسكي قرار دارد كه اولين مجسمه يادبود مسكو بشمار ميرود و در سال 1818 ساخته شده است. در نزديكي كليساي سنتباسيل يك جاي مدور سنگي قرار دارد كه تا قبل از پطر كبير اعدامگاه بوده است و در وسط ميدان سرخ قرار داشته است. اما در زمان شوروي آن را به كنار ميدان منتقل كردند. مقبره لنين نيز در سال 1924 در كنار ديوار كرملين بنا گرديده است. اين بنا يكي از شاهكارهاي معماري زمان شوروي به حساب ميآيد. در 27 ژانويه سال 1924 اولين نوع اين مقبره كه موقتي و از چوب ساخته شده بود در ميدان سرخ ظاهر شد. اولين مقبره به شكل هرم پلهاي بود كه بازديدكنندگان از پلههاي سمت راست وارد و از پلهاي سمت چپ خارج ميشدند. بعد از گذشت دو ماه از ساخت آن، مقبره موقت بسته شد و ساخت مقبره چوبي جديد آغاز شد كه از ماه مارس تا اوت سال 1924 بطول انجاميد. اين مقبره به شكل يك هرم بزرگ پلهاي ساخته شد(ارتفاع آن 9متر و و طول آن 18 متر بود). چوبهاي مقبره را با لاك روغني رنگ كرده بودند كه در نتيجه اين عمارت رنگ قهوهاي روشن به خود گرفت. بعد از 5 سال ساخت آخرين نوع مقبره، نوع سنگي آن آغاز شد (ژوئيه 1929 تا اكتبر 1930). مقبره سنگي از نظر طرح خود شبيه نوع چوبي آن است. بازديدكنندگان از در اصلي وارد ميشوند و از پلههاي عريض سه متري سمت چپ پايين رفته و وارد سالن عزاداري ميشوند. سنگهاي بكار برده شده در عمارت، سنگ مرمر و سنگ خارا است. طول مقبره با توجه به نماي عمارت 24 متر و ارتفاع آن 12 متر است. هرم مقبره شامل 5 طبقه با ارتفاعهاي مختلف است (در نوع چوبي تعداد آنها 6 بود). در سال 1945 در طبقه اول آن تريبون ساختند. در حال حاضر مقبره براي بازديدكنندگان روزهاي سهشنبه، چهارشنبه، پنجشنبه و شنبه از ساعت 10 تا 13 باز است.
مساجد مسكو
مسجد جامع مسكو. اين مسجد كه مسجد مركزي شهر محسوب ميشود و در زمان شوروي هم فعاليت ميكرد، در نزديكي ايستگاه مترو پروسپكت ميرا واقع شده است. مسجد تاريخي. اين مسجد توسط جمعيت تاتاري مسكو به ياد شركت تاتارها در جنگ روسيه با ناپلئون در (سال 1812) قبل از انقلاب 1917 ساخته شده بود ولي بعد از انقلاب تعطيل شد و توسط دولت به يك سازمان واگذار شد. بعد از آغاز اصلاحات در كشور ساختمان اين مسجد به مسلمانان اعاده شد. اين مسجد در خيابان بولشايا تاتارسكايا، در نزديكي ايستگاه مترو نووكوزنتسكايا واقع شده است.
فروشگاه گوم
فروشگاه دولتي بزرگ واقع در ميدان سرخ كه تاريخ ساخت آن به قرن 19 بر ميگردد، داراي 1000 مغازه است. در اين اواخر شركتهاي بسيار معروف خارجي نمايندگيهاي خود را در اين فروشگاه داير كردهاند. آدرس: ميدان سرخ، شماره 3، تلفن: 9215763
فروشگاه مركزي مسكو (تسوم) يكي از بزرگترين فروشگاههاي مسكو است كه هر نوع كالا از كالاهاي صنعتي تا لوازم خانه و پوشاك و كفش و غيره را ميتوان در آنجا يافت. آدرس: خيابان پتروفكا، شماره 2، تلفن: 2921157
خيابان تورسكايا
با قدم زدن در يكي از مشهورترين و زيباترين خيابانهاي مسكو ( خيابان تورسكايا) هر عابري ميتواند كاخهاي قرن 19 و مجتمعهاي مسكوني سالهاي 1930 و گنبدهاي رنگي كليساهاي كوچك را مشاهده كند. شهرداري مسكو در خيابان تورسكايا واقع است و در سمت ديگر خيابان درست در مقابل آن مجسمه يادبود يوري دولگوروكي بنيانگذار مسكو قرار دارد. مغازه بسيار زيباي يليسيفسكي متعلق به قرن 19 هر بينندهاي را مجذوب خود ميكند. يكي ديگر از جذابيتهاي خيابان تورسكايا علاوه بر مغازههاي بيشمار مجسمه ماياكوفسكي است. خيابان تورسكايا به ايستگاه راهآهن بيلوروسي ختم ميشود.
موزه ها
1-موزه هنرهاي شرق يكي از زيباترين موزههاي مسكو است. در اين موزه ميتوان وارد دنياي سحرآميز و ظريف شرق شد. اين موزه در بلوار نيكيتسكي واقع است و بر اساس كلكسيون شخصي در سال 1918 ايجاد شد. در حال حاضر بيش از 50 هزار اثر هنري، نقاشي، مجسمه و وسايل خانه و مبلمان تزييني اقوام قفقاز، آسياي ميانه، قزاقستان،كشورهاي خاور ميانه و نزديك و حتي قاره آفريقا به نمايش گذاشته شده است.در اين موزه انواع سراميك و چيني از چين و ژاپن و كيمونوهاي ژاپني، مينياتورهاي ايراني قرن 18 - 15 در معرض نمايش است. چندي پيش نمايشگاه دائمي ايران در اين موزه افتتاح شد كه مورد استقبال زياد بينندگان قرار گرفت. آدرس: بلوار سوروفسكي، شماره آ-12
2-موزه پوشكين در بخش جنوب – غرب شهر واقع است. شاهكارهاي نقاشي زيادي در آنجا نگهداري ميشود. اين موزه از شهرت جهاني برخوردار است و آثار نقاشان و مجسمهسازان مشهور در آنجا نگهداري ميشود.
آدرس- موزه هنرهاي زيباي پوشكين: خيابان وولخونكا، شماره 12، تلفن 2039376
موزه هنرهاي زيباي پوشكين(گالري جديد): خيابان مارشال شاپوشنيكوف، شماره 4، تلفن: 2039376
3-نگارخانه (گالري) تريتياكوف كه شهرت جهاني دارد داراي بهترين مجموعه شمايل روسي در جهان و بهترين مجموعه هنر روسي تا قبل از انقلاب اكتبر است. اين گالري در نزديكي متروي تريتياكوف واقع است.
آدرس گالري قديم: كوچه لاوروشينسكي، شماره 10، تلفن 2387788
آدرس گالري جديد: كريمسكي وال، شماره 14/10، تلفن: 2382054
علاوه بر اين، موزههاي زياد ديگري وجود دارند كه معمولاً خانههاي نويسندگان مشهور مانند تولستوي، پوشكين، داستايوسكي، گوگول و لرمونتف ميباشند. از ديگر موزههاي بسيار جالب مسكو ميتوان از موزه داروين كه در آنجا روند تكامل انسان به شكل بسيار جالبي نشان داده شده است، ياد كرد. موزه جنگ، موزه تاريخ، موزه پليتكنيك، موزه ديرينشناسي (اسكلت دايناسورها)، مركز ستارهشناسي كه پنجرهاي به فضا را ميگشايد از جمله ديگر موزههاي جالب مسكو هستند. آدرس چند موزه در ذيل ميآيد:
موزه معماري: ميدان دونسكايا شماره 1 (صومعه دونسكوي)، تلفن 2320221
موزه نيروهاي مسلح: خيايبان سووتسكوي آرمي، تلفن: 2811880
موزه تاريخ: ميدان كراسنايا(سرخ)، تلفن: 9288452
موزه و گورستان صومعه نوودويچي: نوودويچي پروئزدؤ شماره 1، تلفن: 2468526
موزه هنرهاي مردمي و دكوراسيون روسيه: خيابان دلگاتسكاياؤ شماره 3ؤ تلفن 9210193
منزل چخوف: خيابان سادووكودرينسكايا، شماره6، تلفن 2916154
موزه داروين: خيابان مالاياپيروگوفسكايا، شماره 1، تلفن: 2466470
منزل داستايفسكي: خيابان داستايفسكوگو، شماره 2، تلفن2811085
موزه هنرهاي مردمي: خيابان استانيسلافسكوگو، شماره 7، تلفن:2918718
موزه و منزل گوركي: خيابان كاچالووا، شماره 2/6، تلفن 2900535
موزه لنين: ميدان رولوتسي: تلفن: 9254808
موزه متروي مسكو ايستگاه مترو اسپورتيونايا، تلفن: 2227309
موزه كليساي جامع پوكروفسكي: ميدان كراسنايا (ميدان سرخ)ؤ تلفن: 2983304
موزه پليتكنيك: ميدان نووايا، شماره 4/3، تلفن: 9230756
موزه تولستوي: خيابان پرچيستنكا، شماره 11، تلفن: 2022190
كليساي مسيح منجي
اين كليسا بر طبق طرح معمار ك.آ.تونا در طي سالهاي 1883-1837 در سمت چپ رود مسكو بنا گرديد. تعداد زيادي از استادان نقاش و مجسمهساز روسيه در تزيين اين كليسا شركت كردند. اين كليسا يادبود پيروزي در جنگ ميهني بود. بناي كليساي مسيح منجي آنقدر عظيم بود كه از فاصله بسيار دور هم ديده ميشد. اين كليسا در سال 1931 بطور كامل ويران شد. كاخ شوراهاي عظيم و با شكوه عصر استالين قرار بود به جاي آن بنا شود. در سال 1960-1958 حوزه ساختماني كه در زير پايه كاخ شوراها آماده شده بود براي ساختن استخر سرباز مسكو مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر، كليسا به شكل سابق و در جاي قبلي خود بازسازي شده است. هزينه ساخت آن از طريق كمكهاي بنيادهاي خيريه، شخصيتهاي فرهنگي و هنرپروران و دولت مسكو تأمين شده است.
آدرس: مترو كروپوتكينسكايا، خيابان كروپوتكينسكايا. شماره 37
پاركها
موزه- پارك كالومينسكي
كالومينسكي پارك يكي از زيباترين پاركهاي مسكو است كه زماني دهكده تزار (قرون 16 و 17 ) بود. اين دهكده كه در بخش جنوبي شهر كالومينسكي واقع شده است صحنه درگيريهاي زياد مردم روسيه براي خلاصي از يوغ تاتارها بود. موزه كالومينسكي داراي اسناد و مواد زيادي در باره صحنههايي از تاريخ روسيه است. در داخل پارك كالومينسكي اولين كليساي چادرمانند سنگي با گنبدهاي فيروزهاي كه در سال 1532 - 1530 ساخته شد هنرنمايي ميكند. اين كليسا در عرض بيش از 4 قرن با زيباي منحصر بفرد و عظمت خود چشم هر بينندهاي را به خود جلب ميكند. اين كليسا نمايانگر هنر معماري روسيه است و از ساحل رودخانه مسكو سر بلند كرده است و به نظر ميرسد كه بخوبي با طبيعت پيرامون خود يكي شده است. پارك كالومينسكي داراي تعدادي از بناهاي قرن 17 و بناهاي چوبي جالب روسيه باستان است. خانه كوچك پطر كبير (قرن 17 ) كه در آرخانگلسك قرار داشت به اين پارك منتقل شده است (پطر كبير دوران كودكي خود را در شهر كالومينسكي گذراند و بعدها هم براي استراحت هميشه به اين محل ميآمد). كاشيهاي روسي و كندهكاريها روي چوب و آهن و شمايل قرن 17 در موزههاي پارك كالومينسكي نگهداري ميشوند. از ساحل رود مسكو در پارك كالومينسكي ميتوان با استفاده از كشتي رودخانهرو گردش روي رودخانه مسكو را از همانجا آغاز كرد.
آدرس: مترو كالومينسكي، تلفن: 1152384
پارك فرهنگ (يا به زبان روسي پارك كولتوري): اين پارك يكي از مشهورترين پاركها و باغهاي مسكو بشمار ميرود. اين پارك تقريباً به طول 3 كيلومتر در كنار رودخانه مسكو امتداد يافته است و مخلوطي از باغ تزييني، وسايل تفريحي و محل برگزاري كنسرتها و نمايشها و مراسم ويژه مانند برگزاري جشن به مناسبت سالگرد پيروزي در جنگ جهاني دوم، ديدار بازنشستگان جنگ است. در فصل بهار و تابستان ميتوان از توقفگاههاي كشتيها كه در پارك وجود دارند استفاده كرد و با كشتي گردشي بر روي رودخانه مسكو كرد. در فصل زمستان بركههاي آب داخل پارك يخ ميزنند و بهترين جا براي اسكيبازي هستند.
آدرس: مترو پارك كولتوري، خيابان كريمسكي وال، شماره 9، تلفن: 2370964
پارك بزرگ تبليغاتي مسكو
مركز نمايشگاهي ودنخا: ودنخا (نمايشگاه دستاوردهاي اقتصادي اتحاد شوروي) نام دارد . در بخش شمال شرق شهر واقع است. بناهاي قديمي زيبايي كه گواه هنر معماري است در اين محل چشم هر بينندهاي را به خود جلب ميكند. در واقع ميتوان اين نمايشگاه را شهري در درون شهر ناميد. در سال 1939 در اين محل نمايشگاه سراسري محصولات كشاورزي برپا شد. در سال 1959 نمايشگاه محصولات كشاورزي به نمايشگاه تمام محصولات و توليدات داخلي مبدل شد. وسعت اين پارك- نمايشگاه آنقدر زياد است كه قبلا تريليبوس (اتوبوس برقي) در آنجا مسيرهاي طولاني را ميپيمود. اما بازديدكنندگان ترجيح دادند از مينيبوس براي رسيدن به غرفههاي مورد نظر خود استفاده كنند. در فصل تابستان از وسايل نقليهاي كه شبيه ترامواي سر باز است استفاده ميشود.اين مركز داراي چندين سينما و تئاتر سر باز، مغازه و كافه و رستوران و انواع بازيها و ديگر وسايل تفريحي و سرگرمكننده است كه يك روز براي ديدن همه اين چيزها كافي نخواهد بود.
آدرس: مترو ودنخا، پراسپكت ميرا، تلفن: 1819162
صومعه نودويچي: اين صومعه در قسمت جنوب غرب رودخانه مسكو واقع است و داراي 16 گنبد درخشان است. آن را ميتوان زيباترين صومعه شهر ناميد. صومعه يك محل محبوب براي خانمهاي اشراف به حساب ميآمد كه معمولا سالهاي آخر عمر را در آنجا ميگذراندند. از اين صومعه به عنوان زنداني براي اشرافزادگان شورشگر استفاده ميكردند. قبرستان صومعه يكي از معتبرترين قبرستانهاي مسكو بعد از ديوار كرملين است. در اينجا چخوف، اينشتين، گوگول، خروشف، كروپوتكين، ماياكوفسكي، پروكوفيف، استانيسلاوسكي و شوستاكويچ به آرامي خفتهاند.
آدرس: نودويچي پروئزد، شماره 1، تلفن 2468526
دانشگاه دولتي مسكو، لومونوسف
اين دانشگاه را ميتوان يك شهر كامل در داخل شهر مسكو ناميد. دانشگاه دولتي مسكو يكي از بهترين دانشگاههاي جهان تا سال 1950 در مركز پايتخت در نزديكي ميدان مانژ قرار داشت، ولي به علت كمبود جا تصميم گرفته شد ساختمان بزرگتري ساخته شود. در سال 1949 اولين كلنگ اين بنا روي كوه هاي لنين ( وروبيو) زده شد. اين ساختمان عظيم داراي برج 36 طبقهاي چند ضلعي است كه ارتفاع آن به 240 متر ميرسد. ميل برج كه بر روي آن نصب شده 58 متر ارتفاع دارد. در انتهاي اين ميل ستارهاي به قطر 9 متر نصب شده است. اين ستاره از شيشه زردرنگ با روكش آلمينيومي ساخته شده است). در كنار اين برج شاخههاي ديگر ساختمان كه 18 طبقه هستند قرار دارند. اين بناي عظيم را مجسمههاي زيبايي تزيين ميكنند. در مساحت 320 هكتاري دانشگاه 407 بخش قرار دارد كه شامل باغ نباتات دانشگاه، ورزشگاه، و پارك است. مجتمع ساختماني دانشگاه 167 هكتار را به خود اختصاص داده است. اين محل در روي تپه وروبيوف كه ارتفاع آن از سطح رود مسكو 75 متر است واقع شده است. دانشگاه مسكو به شاخههاي گوناگون تقسيم شده است . شاخه آ يا شاخه اصلي دانشگاه شامل بخش اداري و مديرت دانشگاه و چندين دانشكده(دانشكده مكانيك، رياضي، جغرافي، زمينشناسي، طب پايه) آزمايشگاهها، كتابخانهها و سالنهاي مطالعه و موزه و كاخهاي فرهنگ و مجتمع ورزشي، سالن سينما و غذاخوريها است.
در ساختمان اصلي دانشگاه مسكو 68 آسانسور مسافربري كار ميكند. در اين شاخهها حدود 5000 اتاق (بنا به آمار ديگر 6000 اتاق) وجود دارد.علاوه بر آن براي استادان و پروفسورهاي دانشگاه 184 آپارتمان دو و سه و چهار اتاقه اختصاص داده شده است.
بزرگترين ساعت و هواسنج دنيا روي ساختمان دانشگاه مسكو نصب شده است. آنها روي برجهاي 18 طبقهاي قرار دارند. قطر صفحه ساعت 9 متر و طول عقربه دقيقهشمار آن 13،4 متر است.
اول سپتامبر سال 1953 كلاسهاي درس در اين دانشگاه منحصربفرد آغاز بكار كرد. در اين ساختمان عظيم به ارتفاع 2385 متر هر آنچه كه براي زندگي لازم باشد ميتوان يافت. از كلاسهاي درس، كتابخانه و كتابفروشي گرفته تا كافه و رستوران و مغازه و سينما و استخر و پليكلينيك و ده ها چيز ديگر. اين بنا يكي از ساختمانهاي ساخته شده در زمان استالين معروف به هفت خواهران است.
آدرس: مترو اونيورسيتيت، وروبيووي گوري، تلفن: 9391000
تئاترها و سالنها
تئاترها و سالنهاي اپراي مسكو از شهرت جهاني برخوردار هستند. تئاتر بالشوي مسكو از اعتبار و شهرت بينالمللي برخوردار است. برنامههاي نمايشي اين تئاتر هم باله و هم اپرا هر كدام به نوبه خود منحصربفرد هستند. هنرپيشگان تئاتر، بالرينها و خوانندگان اپرا كه در اين تئاتر آموزش ديده و كار كردهاند اكثراً از شهرت جهاني برخوردار هستند. بالشوي تئاتر در نزديكي ميدان سرخ واقع است. تئاتر بالشوي در سال 24 - 1821 توسط معماران ميخائيلوف و بووه ساخته شد. اين يكي از بهترين تئاترهاي جهان است. اين نمونه معماري روسيه در قرن 19 ميلادي است. بعد از آتشسوزي سال 1853 بناي تئاتر توسط كاووس بازسازي شد. سالن 5 طبقه آن ميتواند 2000 نفر بيننده را در خود جاي دهد. دكوراسيون آن حسرت هر تئاتري در جهان را برميانگيزد. اپراها و بالههايي كه توسط بهترين آهنگسازان شوروي مانند گلينكا، چايكوفسكي، خاچاطوريان، موسورگسكي، رحمانينوف ، شاپورين، پروكوفيف، كابالفسكي و ديگران آفريده شدند، روي صحنه اين تئاتر به نمايش درآمدند.
آدرس: مترو آخوتني رياد، خيابان آخوتني رياد، شماره 2/8 تلفن: 2929986
مالي تئاتر (تئاتر كوچك) در نزديكي بالشوي تئاتر قرار دارد. اين تئاتر دراماتيك در اواسط قرن 18 ساخته شده است. مالي تئاتر نقش به سزايي در تاريخ جامعه روسيه بازي كرده است و آن را دانشگاه دوم مسكو ميناميدند. تعداد زيادي از بهترين هنرپيشگان روسيه روي صحنه اين تئاتر بازي كردهاند. مالي تئاتر را خانه آستروفسكي ميناميدند زيرا تقريباً تمام نمايشنامههاي اين نمايشنامهنويس بزرگ روسيه در اين تئاتر روي صحنه آمده است. در سال 1929 مجسمه آستروفسكي به عنوان بناي يادبود او در مقابل اين تئاتر برپا شد.
آدرس: ميدان تئاترالنايا، شماره 6/1، تلفن: 9244083
هتل ها
هتل متروپل: اين هتل كه در طي سالهاي 1899 تا 1903 بنا شد در ميدان تئاترالنايا واقع است. لنين چندين بار در اين هتل سخنراني كرده است. تزيينات داخل اين هتل توسط نقاشان و گچكاران ايتاليايي و روسي انجام شده است. اين هتل را به نوبه خود يك نوع موزه مينامند. اين هتل، هتل 5 ستاره مسكو است.
آدرس: تئاترالنايا پروئزد، شماره 4/1، تلفن: 9276000، فاكس: 9276010
آدرس هتلهاي ديگر به قرار ذيل هستند:
هتل آربات: كوچه پلوتنيكوف، شماره 12، تلفن: 2447635
هتل بالچوگ كمپينسكي مسكو: خيابان بالچوگ، شماره 1، تلفن: 2306500، فاكس: 2306502
هتل كوسموس: پراسپكت ميرا، شماره 150، تلفن: 2170785، فاكس: 2158880
هتل اينتوريست: خيابان تورسكايا، شماره 5/3، تلفن: 2030125، فاكس: 2039475
هتل مجتمع توريستي ايزمايلوو: جاده شوسه ايزمايلوفسكي، شماره 71، تلفن: 1665272
هتل ماركوپولو پرسنايا: كوچه سپيريدونيفسكي، شماره 9، تلفن، 2020381،فاكس: 9566306
هتل مژدونارودنايا-1 و 2: خيابان كراسنوپرسننسكايا، شماره 12، تلفن: 2531391-2532760
هتل پالاس: خيابان تورسكايا، شماره 19، تلفن: 9563152، فاكس: 9563151
هتل رزيدنت: خيابان دميتريف، شماره 24، تلفن: 2387303، فاكس: 2302216
هتل راسيا: خيابان وارواركا، شماره 6، تلفن: 2985400
هتل ساووي: خيابان روژدستونكا: شماره 3، تلفن: 9298500، فاكس: 2302186
هتل اوكرائينا: خيابان كوتوزوفسكي، شماره 1/2، تلفن: 243303، فاكس: 2433092
ورزشگاه لوژنيكي
اين ورزشگاه يكي از بزرگترين ورزشگاههاي مسكو به حساب ميآيد كه در ساحل رود مسكو واقع در لوژنيكي بنا شده است. تا سال 1950 اين ناحيه جنگلي و داراي خانههاي چوبي بود. اما در سال 1955 كارهاي ساختماني در آنجا آغاز شد و بعد از گذشت يك سال يك مجتمع ورزشي بزرگ در آنجا برپا گرديد. مساحت اين مجتمع بالغ بر 187 هكتار است و شامل بيش از 130 عمارت براي ورزشهاي زمستاني و تابستاني است. اين مجتمع داراي يك استاديوم بزرگ كه بيش از 103000 نفر را در خود جاي ميدهد و استاديوم كوچكتر (9500 نفري) و كاخهاي ورزشي (14000 نفري) است كه ازميدانهاي قابل تغيير ورزشي برخوردارند. اين ميدانها را ميتوان در صورت لزوم به ميدان بازي هوكي و يا رقص روي يخ (پاتيناژ) تغيير داد. اين مجتمع بطوركلي داراي 24 سالن ورزشي، 10 زمين فوتبال و استخرهاي سرپوشيده و استخرهاي مخصوص شيرجه است. ورزشگاه لوژنيكي يكي از اصليترين ورزشگاهها در بازيهاي المپيك سال 1980 بود. از محوطه ورزشگاه، پل لوژنيكي را ميتوان مشاهده كرد كه روي رودخانه مسكو كشيده شده است و داراي ايستگاه مترو است. سالن اين ايستگاه داراي ديوارهاي شيشهاي است و قبل از آغاز تعمير آن مسافران ميتوانستند از اين ايستگاه مترو رود مسكو و ورزشگاه لوژنيكي و خيابان كومسومول را ببينند.
خيابان آربات و خيابان كالينين(كالينينسكي پراسپكت)
خيابان آربات و كالينينسكي پراسپكت از ديگر جاهاي ديدني شهر مسكو هستند. آربات كه در قرن 19 در واقع آخرين نقطه مسكو به حساب ميآمده است اينك در مركز مسكو واقع است و توريستها ميتوانند انواع و اقسام كارهاي دستي روسي را در آنجا پيدا كنند.
ابتداي خيابان كالينين درست در مقابل برج ترويتسكايا كرملين است و از اينجا اين خيابان به طرف غرب كشيده شده، از روي رود مسكو ميگذرد و به خيابان كوتوزوف ميپيوندد. بخشي از اين خيابان يكي از قديميترين خيابانهاي مسكو به حساب ميآيد. از اينجا در قرون 13 و 14 جاده به نووگورود و بعداً به اسمولنسك كشيده شد. اولين خانه در سمت راست اين خيابان خانه گوركي است كه در سال 1905 او در آنجا زندگي ميكرد. در سمت چپ اين خيابان 4 مجتمع ساختماني 26 طبقه قرار دارد كه معمولاً در روزهاي جشن چراغهاي اين مجتمعها را بشكلي روشن ميكنند كه ميتوان نام آن جشن را روي ساختمانها خواند.
خيابان آربات: در سمت چپ كالينينسكي پراسپكت، ميدان آربات واقع است كه در آنجا دو ايستگاه مترو آرباتسكايا قرار دارد. يكي از اين ايستگاهها بلندترين ايستگاه مترو مسكو است و فاصله بين دو پلهبرقي آن كه در دو طرف سالن مترو واقع است 200 متر است. خيابان آربات يكي از قديميترين خيابانهاي مسكو است. كلمه آرباد ريشه شرقي دارد و به معني حومه است. به علت آتشسوزيهاي متعدد، چهره اين خيابان چندين بار تغيير شكل داده است. در نيمه دوم قرن 18 زماني كه خيابانهاي همجوار به يك محله اشرافي مبدل شدند، خيابان آربات تنها بازار محلي بود. تعداد زيادي از نويسندگان، هنرپيشگان و نقاشان مشهور در خيابان آربات زندگي كردند و خانههاي آنها تا زمان حاضر به شكل موزه حفظ شده است. در سال 1831 آلكساندر پوشكين،شاعر كبير روس بعد از ازدواجش چند ماهي را در آپارتمان شماره 53 كه تنها خانه او در مسكو و در خيابان آربات واقع بود گذراند. امروز اين خانه به همان شكل اوليه بصورت موزه براي علاقمندان حفظ شده است.خيابانهاي فرعي آربات بازگوكننده تاريخ فرهنگ روسيه است.
كوه پاكلونايا (پاكلونايا گورا)
خيابان كوتوزوفسكي به كوه پاكلونايا ختم ميشود. در زمان قديم مسافراني كه از غرب وارد مسكو ميشدند از اين محل با منظره بسيار زيباي شهر روبرو ميشدند. روز 14 سپتامبر سال 1812 ناپلئون در اين محل مستقر شد و منتظر شد تا اهالي شهر تسليم شوند. اما در خانه چوبي ايزباي كوتوزوف فلدمارشال كوتوزوف جلسهاي تشكيل داد